W rostlinarni Hamorskeho zahrodniskeho předewzaća GBT su minjene dny prěnje kórkowe rostliny sadźili. Na bujnej zeleni łopjenow­ je widźeć, zo klima pod škleńcu rostlinam tyje. Dohromady plahuja tam 14 000 zelenych kórkow a 17 000 tak mje­nowanych minikórkow. Prěnje płody chcedźa hižo za měsac žnjeć. Foto: Joachim Rjela

Ruce do klina złožić njeje Gretel, kaž ju ludźo mjenowachu, zamóhła. Nětko je Margarethe Johanna Nowak z koła aktiwistow na prawdu Božu wotešła: w starobje 92 lět je Budyšanka zemrěła.

Zeznach ju po lěće 1990, jako so tež w sprjewinym měsće Budyšinje skupinka Černobylskeje iniciatiwy za to zasadźowaše, wot atomoweje hawarije strowotnje škodźenym dźěćom přebytk we łužiskej přirodźe zmóžnić. Wot toho časa je kóžde lěto skupina běłoruskich dźěći tež nam do Stróže na zahrodowy swjedźeń přijěła, a přeco bě Gretel Nowakowa jedna z prěnich a přeco zaso słyšach jeje prašenje: Móžu wam pomhać?

Hamor (AK/SN). Statna zakładna šula a Swobodna wyša šula w Hamorje zaměrnje wažne kubłanske dźěło wuko­njatej. Na to skedźbništej na njedawnej gmejnskej radźe rozprawje wobeju šulskeju nawodow. „Štož našej šuli zdokonjatej, je wšeje česće hódne a zasłuža sej połnu podpěru“, podšmórny gmejnski radźićel Horst Jannack.

Zakładna šula Hamor w nošerstwje gmejny ma tuchwilu 138 wuknjacych we wosom rjadownjach. Kubłanišćo je zdobom šula z rěčnej inkluziju, štož wo­znamjenja, zo integruja zaměrnje dźěći, kotrež rěčnje a socialnje napadnu. Wulku wažnosć kładu tam na tradicije. Tak tež kóžde lěto campruja. W Swobodnej šuli Hamor, kotraž je w zamołwitosći šulskeho nošerskeho towarstwa, wuknu 103 dźěći. Najwjetša starosć, kotruž tam maja,­ je, zo njemóža „pobrachowacych financow dla žanoho šulskeh­o social­neho dźěła­ćerja přistajić“, wuswětli direktor Ralph Berthold w swojej rozprawje. „Swobodny stat nam při tym njepomha“, rjekny wón gmejnskej radźe. Wažnosć kładźe kubłanišćo na to, přihotować šulerjow na powołanje, čehoždla z domoródnymi za­wo­dami wusko hromadźe dźěła.

Krótkopowěsće (17.01.19)

štwórtk, 17. januara 2019 spisane wot:

Memoary serbskeho basnika

Budyšin. Prěni dźěl awtobiografiskeje zběrki Benedikta Dyrlicha „Doma we wućekach“ je pod titulom „Leben im Zwiespalt I“ nětko tež w němčinje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušła. Tekst je awtor sam přenjesł. Dźenikowe zapiski a listy kaž tež dokumenty, kotrež bě Dyrlich přewažnje w swojej maćer­šćinje spisał resp. składował, je Dietrich Šołta přełožił. Druhi dźěl memoarow ma kónc lěta wuńć.

Terminologija wušła

Budyšin. Wobdźěłana terminologija za předmjet stawizny je wušła. Němsko-serbski a serbsko-němski słowničk bě­štaj Ludwig Zahrodnik a Lubina Hajduk-Veljkovićowa zestajałoj. Sobudźěłaćerki lektorata Rěčneho centruma WITAJ su na zakładźe aktualnych stawizniskich wučbnicow dalše fachowe wopřijeća ze­zběrali a je do přiručki zapisali.

Za „nócneho měšćanostu“

Nowa wóčnolěkarska praksa

srjeda, 16. januara 2019 spisane wot:

Budyšin. W lěkarskim domje Budyskeje chorownje při Měšćanskim nasypje wotewrje dr. Conrad Hoffmann pjatk, 1. februara, nowu wóčnolěkarsku praksu. Kaž chorownja w nowinskim wozjewjenju zdźěli, móža sej pacienća hižo nětko pod telefonowym čisłom 03591/ 37 161 termin dojednać. Wotewrjenske časy praksy budu póndźelu wot 10 do 12 hodź. a wot 13 do 18 hodź., wutoru wot 8 do 12 hodź. a wot 13 do 15 hodź., srjedu wot 8 do 12 hodź. a wot 13 do 18 hodź. kaž tež štwórtk wot 10 do 12 hodź. a wot 13 do 16 hodź.

Wustajeńca k jubilejej

Budyšin. W znamjenju 30. róčnicy měrliweje rewolucije w NDR steji filatelistiska a numismatiska wustajeńca „30 lět bjez hranicow zběrać, slědźić a wuhotować“, kotruž wotewru jutře, štwórtk, w 19.30 hodź. w rumnosćach Budyskeje Ludoweje banki. Tam pokazaja listowe znamki, wosebite kołki, pjenjezy, fota a nowinske rozprawy ze zašłych třiceći lět. Poł hodźiny do wotewrjenja móža sej wopytowarjo wosebity pjenjez ze slěbra razyć dać. Wjacori fachowcy jutře wo wustajenych objektach porěča. Wo ćělne derjeměće budźe postarane.

Za dźěłarničku so přizjewić

Pedagogowce so dźakowali

srjeda, 16. januara 2019 spisane wot:
Wjelelětnu wosadnu pedagogowku Karin Morgenroth (za mikrofonom při přednjesenju próstwow) su minjenu njedźelu w Halštrowskej cyrkwi na wuměnk rozžohnowali. „Sym lědma tajkeho wobstajneho čłowjeka zeznała kaž ju“, praji fararka Karin Großmann w prědowanju. Nimale 35 lět je Karin Morgenroth na cyrkwinskim polu skutkowała. Smječkečanscy wěriwi sej ju tohorunja waža. Za nich je wona měsačnje ekumeniske nabožne hodźiny organizowała. Serbske a němske dźěći, katolske a ewangelske,­ přežiwichu wjele lět wjesołe zhromadne hodźiny. Jako dźak su holcy a hólcy Smječkečanskeho dźěćaceho kruha knjenje Morgenroth hižo w Božej nocy přepodali mału drjewjanu serbsku klanku w burskej drasće, kotraž ma chlěb a sól na talerju. Foto: Diana Fryčec-Grimmigowa

Planuja serbski wječor w stolicy

srjeda, 16. januara 2019 spisane wot:

Berlin (SN). Serbowki a Serbja w Berlinje a wokolinje hotuja so po dlěšim času zaso­ raz na zhromadny serbski wječor w němskej stolicy. Kaž zdźěli Judit Šoł­ćina, wotměja jón krótko po ptačim kwasu srjedu, 30. januara, we 18 hodź. w Berlinskim zastupnistwje Sakskeje na Brüderstr. 11/12. Wobdźělnikow chce społnomócnjeny Sakskeje w Zwjazku Erhard Weimann powitać a jich do zastupnistwa wutrobnje přeproša. Dale je připrajił předsyda Domowiny Dawid Statnik. Zhromadnje z nim chcedźa tón dźeń we wólnej rozmołwje wo wšěm tym rěčeć, štož Serbam w stolicy na wutrobje leži. Snano móža so wopytowarjo tež wot ptačokwasnych­ chłóšćenkow překwapić dać, jeli hawron a sroka puć do Berlina namakatej.

Twarske kóšty rozrostli

srjeda, 16. januara 2019 spisane wot:

Za nadawki při Bjerwałdskim jězoru přemało zajimowanych firmow

Hamor (AK/SN). Po Bjerwałdskim jězoru jako najwjetšim Sakskeje ma dołho­dobnje pasažěrska łódź jězdźić. Gmejna Hamor­ a Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) chcetej za to trěbne wuměnjenja wutworić. To podšmórny wjesnjanosta Achim Junker (CDU) zawčerawšim na posedźenju Hamorskeje gmejnskeje rady. Najprjedy ma mały přistaw na Hamorskim přibrjohu nastać. Hač do kónca meje ma tam wšitko hotowe być. Wo hišće njerozrisanych prašenjach chcedźa kónc januara ze wšitkimi wobdźělenymi partnerami na městnje rěčeć, kaž Junker připowědźi.

Policija (16.01.19)

srjeda, 16. januara 2019 spisane wot:

Zastojnikam hrozył

Wojerecy. Wjacori podružnicy Wojerowskeho bydlenskeho domu na Budyskej aleji su so póndźelu krótko do 23 hodź. pola policije hóršili, zo jedyn ze sobuwobydlerjow wótře hudźbu słucha a nócny měr myli. Na jich klepanje a klinkanje při bydlenskich durjach pak wón njereagowaše. Bórze na to stejachu policisća před bydlenjom 24lětneho a jeho napominachu, nócny měr druhich respektować. Po tym so młody muž najprjedy tež měješe. Lědma pak běchu policisća wot­jěli, dyrbjachu susodźa znowa harowanja dla na Wojerowskim rewěrje zazwonić. Nětko chcychu zastojnicy krućišo zakročić a sterejopřiprawu sćazać. To pak so 24lětnemu scyła njelubješe, tak zo so wón z kapsnej lampu do policistow da. Jenička móžna reakcija bě, alkoholizowaneho muža sputać a jeho sobu na policajski rewěr wzać. Tam pola njeho zwěsćichu, zo měješe 1,98 promilow alko­hola w kreji.

Wobjězdka wostanje zawrjena

srjeda, 16. januara 2019 spisane wot:

Radwor (SN/MkWj). Radwor zhladuje za dwě lěće na 800. róčnicu wobstaća. To je wjesnjanosta Wincenc Baberška (CDU) na wčerawšim posedźenju tamnišeje gmejnskeje rady wozjewił. Zakład toho su slědźenja muzejownicy, Radworčanki Andreje Pawlikoweje. Wědomostna sobudźěłaćerka Serbskeho muzeja w Bu­dyšinje bě w tachantskim archiwje wuslědźiła, zo bu Radwor 24. junija 1221 prěni króć w historiskim dokumenće Mišnjanskeho biskopstwa naspomnjeny. Tak maja Ra­dworčenjo składnosć rozmyslować, kak chcyli jubilej woswjećić.

Posedźenje gmejnskeje rady zahajił je wčera Radworčan Ludwig Sachsa z krótkim widejowym přinoškom wo dźěle šulerskeho­ dźěłoweho zjednoćenstwa „drjewo“. Hižo wjele lět šulerjo pod čestnohamtskim nawodom Ludwiga Sachsy drjewjane ławki twarja a po wšej gmejnje nastajeja. Wobrazy dokumentowachu, kak šulerjo z pomocu formy betonowe sćežory sami kidaja. Při kóždej ławce připrawjeja metalowu taflu, kotraž pokazuje, zo su woni ławku twarili.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND