Policija (16.08.18)

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:

Do kupjele so zadobyli

Kulow. Kupać drje so nochcychu, ale po wšěm zdaću pjenjezy kradnyć chcychu njeznaći minjene dny w Kulowskej lěsnej kupjeli. Zawčerawšim rano dyrbjachu tam zwěsćić, zo bě so něchtó do kasy při zachodźe kaž tež do předawanskeho kioska zadobył a w nimaj wšitko přepytał. Kelko škody su načinili, njeje hišće doskónčnje zwěsćene.

Wjes njesmě kupa być

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:

Wobydlerjo žadaja sej asfaltowu dróhu z Drěwcow do Złyčina

Drěwcy (AK/SN). Wot decembra maja na železniskej čarje mjez Wojerecami a pólskej hranicu wšědnje nakładne a wosobowe ćahi nimo Drěwcow jězdźić. Železniski přechod na Tranjowskej dróze je jenički kruty přijězd do wsy. Dyrbjeli-li dróhu nadobo zaraćić, by wjes izolowana była. „Drěwcy njesmědźa žana wobchadna kupa być“, rěkaše zawčerawšim na woby­dlerskej zhromadźiznje. Wjace hač 40 wobydlerjow kaž tež zastupjerjo gmejny, wokrjesa, kraja, biosferoweho rezerwata a Němskeje železnicy běchu do hosćenca přišli.

Wuslědźić paduchow kolesow słuša takrjec k wšědnemu dźěłu policije. Skutkowna pomoc, swojeho groćaneho konika zaso ­namakać, je jón koděrować dać. Z wosebitym čisłom hodźi so koleso wobsedźerjej jasnje přirjadować. Ina Wehner a Martin ­Ritscher z Němskeho kolesowanskeho kluba staj tónle serwis njedawno w Budyšinje poskićiłoj. Foto: SN/Maćij Bulank

Na dwórnišću samo žurla była

W druhej połojcy 19. lětstotka za čas industrializacije twarjachu tež w Hornjej Łužicy železniske čary. Runočasnje nastachu dwórnišća, stražniske chěžki a wuhibkarnje. W lětnjej seriji so rozhladujemy, kak trěbne wone něhdy běchu a što je so z nimi stało. (16/kónc)

Wšitke dwórnišća a zastanišća, hdźež so we wobłuku serije rozhladowachmy, běchu w nětčišim Budyskim wulkowokrjesu. Překročiš-li wokrjesnu hranicu se­wjerowuchodnje, přińdźeš do Mikowa w Zhorjelskim wokrjesu. Na tam w lěće 1874 natwarjene dwórnišćo dopo- mi­naja jenož hišće stare pohladnicy. 148 kilometrow dołhu železnisku čaru w te­hdyšej Pruskej, kotraž wjedźeše wot Falkenberga wuchodnje Torgauwa přez ­Wojerecy, Łaz, Delni Wujězd a Mikow do Węglinieca – tehdy Kohlfurt – w dźens­nišej Pólskej, natwarichu lěta 1874. Wot toho časa móžachu Mikowčenjo wšědnje dwójce z ćahom do Wojerec a wróćo jězdźić. Za twar běchu šěsć milionow to­lerjow zaplanowali, te pak cyle njedo­sahachu.

Zajimawostki zbližił

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:
Zo mějachu w Hózku něhdy dwórnišćo, bě mi nowe. Zajimawe, kak tele twarjenja, kotrež mějachu něhdy za infrastrukturu Hornjeje Łužicy wažnu funkciju, dźensa wužiwaja, kaž na přikład w Blunju abo we Wulkej Dubrawje. Někotre zastanišća su so dospołnje zminyli, kaž w Chasowje, hdźež je samo Marja Kubašec z ćahom sobu jěła. To a wjele dalšeho zhonichmy w našej lětnjej seriji na lokalnej stronje. W 16 přinoškach je naš awtor Alfons Handrik za tym slědźił, kak su dwórnišća, wuhibkarnje a zastanišća nastali, kotre změny běchu z nimi zwjazane a što je so z twarjenjemi pozdźišo stało. Na te wašnje je nam dźěl regionalnych stawiznow zbližił, wo kotrychž hewak na tak komprimowane wašnje lědma něšto zhoniš. Tež hdyž so za železnicu snano přejara njezajimuješ, je derje wědźeć, kak wuznamna bě něhdy ta abo tamna čara, kotrejež kolije mjeztym dawno wjace njewobsteja. Marian Wjeńka

Ludźomz handikapom pomhać

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:

Budyšin (SN/MiR). Turistiske towarstwo Budyšin přihotuje lětsa prěni staroměšćanski swjedźeń. Přeprošene na swjedźeń, natwarjacy na tón w Starej wodarni, su wšitcy zajimcy, tež ludźo z handikapom.

W měsće Budyšinje ma turistiske towarstwo wosebje stare wěže a dalše pomniki za wobhladanjahódne. „Jich přetwar, zo móhli sej je tež ludźo z handikapom wobhladać, je skerje problematiski, móhłrjec njemóžny“, zdźěli předsyda turistiskeho towarstwa Dietmar Stange na naprašowanje SN. We wěžach maja jeno schody, nic pak lift.

Krótkopowěsće (16.08.18)

štwórtk, 16. awgusta 2018 spisane wot:

Woprašowanje so kónči

Brüssel. Europjenjo, tak tež Łužičenjo, maja dźensa hišće hač do 23 hodź. składnosć, so na internetnym woprašowanju po cyłej Europskej uniji wo změnje mjez lětnim a zymskim časom wobdźělić. W naprašniku maja wobdźělnicy mjez druhim swoje nazhonjenja ze změnu podać a so k tomu wuprajić, hač su za to, přestajenje časa wotstronić.

Třeći zapis w registru porodow

Berlin. Zwjazkowy kabinet je wčera ­naćisk zakonja schwalił, kotryž předwidźi w registru porodow nimo „muski“ a „žónska“ tež zapis „diwersne“. Wulka koalicija zwoprawdźa tak rozsud Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa z lěta 2017. Sudnicy mějachu dotal płaćiwe rjadowanje za ranjenje wosoboweho prawa a zakaza diskriminacije w Zakładnym zakonju. Hač do kónca lěta ma nowe postajenje płaćiwosće nabyć.

Wobkedźbuja zwěrjata z ISS

Dodźeržany puć nětko kaž nowy

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:
Nad ponowjenej dróhu smědźa so nětko wobydlerjo w Bukojnje a Hlinje w Malešanskej gmejnje wjeselić. Puć mjez woběmaj wsomaj dósta minjene dny nowu asfal­towu worštu, dokelž bě stara dospołnje dodźeržana. Twarskim dźěłaćerjam bě to wosebje wulke wužadane, při tropiskich temperaturach z horcym bitumenom ­dźěłać. Ćim dźakowniši jim ludźo su, zo su twarske dźěła poměrnje spěšnje zmi­štrowali. Foto: Jurij Helgest

Policija (15.08.18)

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:

Po kolijach do města chcył

Kubšicy. Štož njeje druhdźe na swěće žadyn problem, w Němskej dawno hišće dowolene njeje. To drje njewědźeše Indičan, kiž zawčerawšim po železniskich ­kolijach z Kubšic do směra na Budyšin nóžkowaše. Muža lepichu zastojnicy zwjazkoweje policije blisko železniskeho přechoda w Rabocach. 26lětneho dyr­bjachu powučić, zo njejsu železniske kolije pućowanska šćežka. Na zbožo so młodemu mužej ničo stało njeje, při­wšěm dyrbjachu policisća přizjewjenje wupisać. Zo njeby Indičan znowa na ideju přišoł so po kolijach do směra na Budyšin orientować, su jeho zastojnicy po zwjazkowej dróze B 6 hač na kromu Budyšina dowjezli.

Chórowa hudźba zaklinči

srjeda, 15. awgusta 2018 spisane wot:

Ochranow. Ze swojim najnowšim rjadom koncertow „Mišterske twórby chóroweje hudźby“ budźe Serbski ludowy ansambl zajutřišim, pjatk, w Ochranowje a přichodnu njedźelu w Lutorjecach (Leutersdorf) z hosćom. Pod nawodom chóroweho direktora Andreasa Pabsta jewja so w koncertomaj kruchi serbskich, němskich a mjezynarodnych komponistow baroka, romantiki kaž tež moderny. Koncert w Ochranowskej cyrkwi započnje so pjatk w 19 hodź., tón w Lutorječanskej katolskej cyrkwi njedźelu w 16 hodź.

Předstaja alternatiwnu šulu

Běła Woda. Spočatk šulskeho lěta 2019/2020 chcedźa w Běłej Wodźe swobodnu alternatiwnu zakładnu šulu wu­tworić. Projekt čłonojo załoženskeje iniciatiwy přichodny tydźeń trójce předstaja, a to wutoru w 19 hodź., srjedu w 17 hodź. a štwórtk w 15.30 hodź., stajnje w rumnosćach Běłowodźanskeje perspektiwy w zetkanišću při bulwarje na Hasy Rosy Luxemburg 21. Štóž chce so wobdźělić, dyrbi so e-mailnje pod přizjewić.

Předsydka frakcije přijědźe

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND