Krótkopowěsće (22.08.25)

pjatk, 22. awgusta 2025 spisane wot:

Twarja centrum w Zhorjelcu

Zhorjelc. W Zhorjelcu połoža dźensa zakładny kamjeń za slědźerski institut za twarstwo. W laborje chcedźa wědomostnicy a předewzaća zhromadnje nowe móžnosće za twarjenje přepruwować. Zaměr toho je, zo ma twarstwo eficientniše być. Twarska praksa a digitalna technika wšitkich rjemjesłow měłoj so lěpje zwjazać, sćelak mdr dźensa zdźěli. W projekće dźěłaja Drježdźanska Techniska uniwersita a twarske předewzaća.

Dalšich studentow přiwzali

Drježdźany/Pécs. W madźarskim měsće Pécs nastupja lětsa znowa młodostni ze Sakskeje studij mediciny. Sakske ministerstwo za strowotnistwo a Zwjazk chorobnych kasow Swobodneho stata stajatej za to wospjet 40 městnow na uniwersiće k dispoziciji. Kaž wonej dźensa zdźělištej, so na programje dohromady 211 studentow wobdźěla. Młodostni so zawjazuja, po studiju znajmjeńša pjeć lět jako lěkarjo we wjesnych kónčinach dźěłać.

Kioski a budki maja so zminyć

Policija (21.08.25)

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

15lětny mopedist ćežko zranjeny

Budyšin. K ćežkemu wobchadnemu njezbožu je wutoru wječor na Drježdźanskej dróze w Budyšinje dóšło. 42lětny chcyše ze swojim wosobowym awtom nalěwo k tankowni wotbočić, přewidźa pak přichadźaceho 15lětneho mopedista a do njeho zrazy. Młodostny so ćežko zrani. Wuchowanska słužba dowjeze jeho z helikopterom do kliniki. Wěcna ­škoda wučinja něhdźe 13 000 eurow. Policija prosy swědkow wo nazorniše in­formacije wo njezbožu. Tući njech so ­telefonisce pod čisłom 03591 3670 přizjewja.

Předjězbu njewobkedźbował

Pančicy-Kukow. 70lětny šofer awta typa Opel je wutoru dopołdnja na Dróze Ćišinskeho w Pančicach-Kukowje do přichadźaceho awta typa Mitsubishi zrazył, jako chcyše z wujězda na dróhu wotbočić. Nichtó so zranił njeje. Wěcna škoda wučinja něhdźe 7 000 eurow.

Z projektom LIPA wjace za zhromadnosć

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

Budyšin (DM/SN). Přirada za serbske naležnosće města Budyšin je so wčera z projektom LIPA zaběrała. Iniciator Beno Brězan je wotpowědnu próstwu wo financowanje swojeje ideje Załožbje za serbski lud posrědkował.

Ze swojim projektom sćěhuje Brězan dwaj zaměraj: Na jednym boku dźe wo sylnjenje zhromadnosće mjez němsce a serbsce rěčacymi ludźimi, wosebje wo lěpšu wuměnu. Serbšćina měła so zajimcam w prěnim rjedźe digitalnje spřistupnjeć. Dalši zaměr je, turistiske wobsahi sylnić.

Za zwoprawdźenje ideje chce Beno Brězan wjacore dźělne projekty přewjesć. K nim słuša natwar a wobhospodarjenje digitalneje platformy. Na njej maja so serbske towarstwa a zarjadowanja prezentować. Brězan wabješe dale za serbski festiwal w Budyšinje, kiž móhł přistup k serbskej rěči a kulturje zmóžnjeć. Zdobom chce we wobłuku projekta LIPA ćišćany­ magacin wo łužiskich Serbach wudać.

Twar wuchowanskeje straže zahajili

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:
W Zdźěri je wčera dopołdnja druha přirjadnica Budyskeho wokrjesa Romy Reinisch zhromadnje z Wulkodubrawskim wjesnjanostu Hardyjom Glauschom ceremoniju prěnjeho zarywa za nowu wokrjesnu wuchowansku stražu přewjedła. Klětu kónc junija ma kompleks za 15 sobudźěłaćerjow dotwarjeny być. Tež chorobne a wuchowanske jězdźidło tam změja. Twarske kóšty wučinja po dotalnych planach 1,9 milionow eurow. Tež wukubłanja chcedźa w nowym twarje přewjedować. Foto: SN/Bojan Benić

Zahaja Kamjensku Boršć

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

Kamjenc. Z wulkim koncertom zahaja jutře, pjatk, 22. awgusta, w 19.30 hodź. na měšćanskim torhošću lětušu Kamjensku Boršć. Program wuhotuje Kamjenski dujerski orchester zhromadnje z dujerskim orchestrom z čěskeho Kolína a muskim spěwnym towarstwom z Kamjenca-Jěžowa. Wjerškaj Kamjenskeje Boršće stej swjedźenskej ćahaj póndźelu, 25. a štwórtk, 28. awgusta. Něhdźe 1 700 dźěći a młodostnych poda so běłu drastu zwoblěkane, z pletwami z kwětkow kaž tež z chorhojemi a woponami po něhdźe dwaj kilometraj dołhej čarje z nutřkowneho města won na swjedźenišćo Boršće.

Na „Běłu nóc“ do klinikuma

Gratownja spěšnje rosće

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

Rakecy (JK/SN). Hakle před měsacomaj su zakładny kamjeń za nowotwar gratownje wohnjoweje wobory w Stróži połožili a hižo twarjenje dźeń a dospołnišu formu nabywa. Tole je dźakowano dobremu planowanju kaž tež derje pjelnjenej kasy Rakečanskeje gmejny móžno. Dotal su wjetši dźěl nadawkow za twar w kalkulowanej wysokosći přepodać móhli.

Prawočenjo róčnicu woswjećili

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

Na wjesnym swjedźenju hosćom stawizny wsy znazornili

Prawoćicy. Minjeny kónc tydźenja wo­swjeći wjes Prawoćicy swoje 800lětne wobstaće z třidnjowskim swjedźenjom. Wot pjatka do njedźele su na łuce Langec swójby swjećili – z podpěru mnohich pomocnicow a pomocnikow ze wsy. Organizowało je swjedźeń wjesne towarstwo NuPraKo.

Wosebity wjeršk běštej historiskej wjedźeni po wsy pjatk a sobotu. Prawočance Anna Měrćinowa a Isabela Bulankowa běštej za to wjacore tydźenje rešeršowałoj a wjele zajimawych faktow ze stawiznow wjeski hromadu znosyłoj. Tak zhonichu wopytowarjo mjez druhim, zo woswjećištaj w lěće 1858 Hejnec mandźelskaj złoty kwas z dohromady 400 hosćimi, zo pochadźeše architekt Rudolf Cyž, kotryž je Chróšćansku kapałku naćisnył, z Prawoćic a zo bě prěni znaty serbski braška Bosćij Michał Wićaz Prawočan. Nowostka za někotrehožkuli wopytowarja běše, zo běštaj z Prawoćic tež dwaj měšnikaj wušłoj. Wodźeni po wsy zbudźištej wulki zajim a wjele ludźi bě so na nimaj wobdźěliło.

Domowina je spočatk apryla we Wulkich Zdźarach rěčny projekt DOMOJ zahajiła. To je intensiwny kurs serbšćiny, kiž dźewjeć měsacow traje. Dohromady jědnaće wobdźělnikow wuknje zhromadnje w tak mjenowanym rěčnym hnězdźe. W přichodnych tydźenjach jich w našim wječorniku předstajimy. Prěnja je Yana Humenna, kotraž chce młodym Serbam pomhać.

Rěkam Yana Humenna a sym Ukrainjanka. Dźěłam jako rejowarka, choreografka, performerka a dramaturgowka. W Kijewje mějachmy swójske dźiwadło PostPlayLab, kotrež sym ze swojim mužom natwariła. Tam smój 48 hodźin wob dźeń dźěłałoj, zo by dźiwadło financielnje přežiwiło. Sceniske čitanja načasneje dramatiki, zmužite eksperimenty režiserkow, nowe hłosy młodych dramaturgow, interdisciplinarne projekty, pytanje za ­nowymi formami a woznamami – wšo to a hišće wjele wjace so na jewišću na­šeho dźiwadła wotměwaše.

Krótkopowěsće (21.08.25)

štwórtk, 21. awgusta 2025 spisane wot:

Krabatowy młyn trojorěčny

Wojerecy. Krabatowy młyn ma so w přichodźe z trojorěčnymi taflemi němsce, serbsce a jendźelsce woznamjenić. Wo tym informowaše Susann Wuschko, zamołwita za marketing a serbske naležnosće, wčera Wojerowsku serbsku přiradu na posedźenju gremija w Čornym Chołmcu. Rada witaše noweho jednaćela młyna Antona Fuchsa a dźakowaše so jeho předchadnikej Tobiasej Čižikej.

Łužiske dźiwadło najlěpše

Žitawa/Zhorjelc. Němski fachowy magacin „Die deutsche Bühne“ je Gerharta Hauptmannowe dźiwadło w Zhorjelcu/Žitawje jako najlěpše dźiwadło Němskeje wuznamjeniło. Z naprašowanja mjez 60 kritikarjemi wuchadźa, zo je dźiwadło w dźesać kategorijach dobyło. To je prěni raz w stawiznach naprašowanja. Lětnje magacin tajke naprašowanje přewjeduje a dobyćerja wuznamjeni.

Słaby zajim za nowostku

Budyšin – hdźež rěč je modlitwa

srjeda, 20. awgusta 2025 spisane wot:

Zbigniew Masternak podawa swoje mysle wo serbšćinje, kotraž njeměła nihdy zańć

Ćah do Budyšina jědźeše pomału, jako nochce tam dojěć. Krajina změni so njenapadnje – wot cunich łukow Delnjeje Łužicy na hórkate pola a města z twjerdymi, kamjentnymi elementami. Tu rěčachu Serbja hinašu rěč. Hornjoserbšćina – wótriša, bóle pregnantniša, kaž, zo by skerje zwólniwa była, so zakitować. Snadź je tohodla tu tež dlěje přežiwiła. Wulězech na małej staciji. Dešćik sypaše so na mój nachribjetnik, a plestrowany chódnik wjedźeše mje do centruma. Budyšin – to bě serbske mjeno tutoho města, kotrež na zachodnej měšćanskej tafli pódla němskeho mjena „Bautzen“ steji. Dwě realiće w jednym rumje. Dwě dopomnjence, kotrejž nochcetej so stajnje dótknyć. W centrumje města – Pětrowa cyrkej. Jenička w Němskej, kotřiž sej katolikojo a protestanća dźěla. Jako zastupich, bě prózdna. Jenož wothłós kročelow a wóń worucha, kotryž je so přez kamjentne murje předobywał.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025