Krótkopowěsće (09.07.21)

pjatk, 09. julija 2021 spisane wot:

Z nowej županku

Slepo. Diana Maticowa je nowa županka Domowinskeje župy „Jakub Lorenc-Zalěski“ z.t. a tak naslědnica Manfreda Hermaša, kotryž na hłownej wólbnej zhromadźiznje minjenu wutoru w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje znowa njekandidowaše. Za město­županku su delegaća Stephanie Bierholdtec wuzwolili.

Wotewru wobnowjenu synagogu

Zhorjelc. Po něhdźe tři lětdźesatki trajacym saněrowanju chcedźa póndźelu Zhorjelsku synagogu jako „Kulturny forum Zhorjelska synagoga“ znowa wote­wrić. Hosćo swjatočneho akta budu mjez druhim społnomócnjena zwjazkoweho knježerstwa za kulturu a medije Monika Grütters (CDU), sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) a předsyda Drježdźanskeje židowskeje wosady Michael Hurshell.

Incidenca nimale na nuli

Budyšin/Zhorjelc. Hač do wčerawšeho su w Budyskim wokrjesu tři nowe na­tyknjenja z koronawirusom zwěsćili. Incidenca po Roberta Kochowym instituće je tu dale 2,0. W Zhorjelskim wokrjesu njejsu dalšu infekciju re­gi­strowali. Incidenca tam je po wobličenju RKI 0,4.

Policija (08.07.21)

štwórtk, 08. julija 2021 spisane wot:

„Doris“ z tykancom wabiła

Rychwałd. Zaso raz chcychu njeznaći ­ludźom po telefonje pjenjezy wulišćić. 70lětnu žonu w Rychwałdźe (gmejna Hamor) je předwčerawšim jeje pozdatna znata „Doris“ zazwoniła. Wona bě pječa runje w bliskosći a by za spontany wopyt tykanc sobu přinjesła. Při tej składnosći by sej rady 30 000 eurow wupožčiła, z kotrymiž chcyše dom kupić. Dokelž pak rentnarka telko pjenjez doma njeměješe, so „Doris“ dale prašeše, hač su pjenjezy snano na bance abo hač ma žona doma debjenki. Poněčim poča 70lětnej switać, zo runje z wobšudnicu rěči. Tak skónči telefonat a zawoła policiju.

Nětko móža zhromadnje warić

štwórtk, 08. julija 2021 spisane wot:

Na dźěćacej a młodźinskej farmje nowu wučbnu kuchnju přepodali

Wojerecy (SiR/SN). Derje wonjało je minjenu póndźelu w nowej wučbnej kuchni na Wojerowskej dźěćacej a młodźinskej farmje, kotraž je w nošerstwje Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka (CSB). Hromadźe ze sobudźěłaćerkomaj Elžbjetu Hojerjowej a Lisu Meister su tři šulerki někotre słódne a předewšěm strowe zakuski přihotowali. Tež sakski minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) sej přeškoda njebě a je sobu pomhał, po tym zo bě nowu kuchnju jeje zaměrej oficialnje přepodał. We wulkej swětłej a modernje wuhotowanej rumnosći maja nětko štyri warjenske kupy z najlěpšimi wuměnjenjemi.

Loni 20. awgusta běchu na farmje nowu kuchnju kaž tež běrowowe a sanitarne rumnosće twarić započeli. Projekt je dźěl kooperaciskeho programa Interreg Pólska–Sakska. Z jeho pomocu maja so wuwićowe zadźěwki w pomjeznej kónčinje mjez Pólskej a Sakskej přewinyć ­a zhromadne dźěło pohłubšić. Kuchnja sama je něhdźe 200 000 eurow płaćiła. Europska unija cyłkowny projekt z ně­hdźe 780 000 eurami spěchuje.

Na kubłansku diskusiju

štwórtk, 08. julija 2021 spisane wot:

Smochćicy. Konrada Adenauerowa załožba w Sakskej a kubłanišćo swj. Bena Smochćicy přeprošatej wot 8. do 11. julija na diskusiju wo kubłanju w dźensnišim času. Zajimcy móža so pod přizjewić. Wědomostnicy ze wšelakich disciplinow diskutuja wo wuznamje kubłanja w našej towaršnosći jako zakładnym wuměnjenju za swójske wuwiće. Mjez wobdźělnikami budu sakski ministerski prezident Michael Kretschmer kaž tež wšelacy profesorojo, mjez druhim z Němskeje, Wulkeje Britaniskeje, Francoskeje a USA. Zjawne zarjadowanje wotměje so na widejokonferencnym toolu ZOOM. Wobdźělenski přinošk wučinja 25 eurow.

Na koncert z Pytkom

Najstarši dom wsy hosći witał

štwórtk, 08. julija 2021 spisane wot:

Njeswačidło (ML/SN). „Dźensa je zastup wuraznje witany“ steješe minjenu njedźelu popołdnju na tafli před durjemi najstaršeho domu w Njeswačidle před kěrchowom a baroknej cyrkwju. Hdźež so nětko zaróštowana chěža ze stołom kónči, je zachod na stary kěrchow. Nad zachodom čitaš dwurěčny napis „Běchmy, štož wy sće. Wy budźeće, štož my nětko smy.“ Dwurěčny napis dopomina kaž stary dom před nim na časy, hdyž bydlachu we wsy hišće nimale jeno Serbja.

Njedźelu popołdnju su sej wjacore sta zajimcy, mjez nimi tež mnozy Serbja z wokolnych wsow, twarjenje wotwonka a wosebje wotnutřka wobhladowali. Tykowany dom bu w lětomaj 1552 a 1553 natwarjeny, kaž fachowcy na zakładźe wužiwaneho jědloweho drjewa zwěsćichu. Pomnikoškitar tykowanych a chěžow ze stołom w južnej Hornjej Łužicy Arnd Matthes zwěsći typiske twarske wašnje a ludowu architekturu. Wón měni, zo njeje tónle Njeswačanski dom jenož najstarši wsy, ale pječa tež najstarše tajke twarjenje Budyskeho wokrjesa. Matthes na to tuka, zo je chěža blisko cyrkwje w staršim času tež jako wjesna šula słužiła.

Krótkopowěsće (08.07.21)

štwórtk, 08. julija 2021 spisane wot:

Zliwki a strach powodźenjow

Lipsk. Němska wjedrowa słužba warnuje před sylnymi njewjedrami z wul­kimi zliwkami. Wone maja wuchodne dźěle Sakskeje w běhu popołdnja docpěć. Tež přichodna nóc ma njeměrna a dešćikojta wostać, pozdźišo wočakuja meteorologojo dalše spadki a zdźěla ćežke hrimanja. Hrozy strach powodźenjow. Jutře budźe podobne wjedro.

Prěnja delta-warianta zwěsćena

Budyšin. W Budyskim wokrjesu su wčera wo dwěmaj koronanatyknjenjomaj informowali. Prěni raz bu delta-warianta wirusa zwěsćena, a to po testowanju šulerjow w jednej Budyskej wyšej šuli, kaž z krajnoradneho zarjada rěka. Incidenca po RKI je tu dźensa 2,0. Wokrjes Zhorjelc rozprawješe wčera wo jednej infekciji a wo smjertnym padźe ze 26. junija. Incidenca po RKI je tam 0,4.

Da Vinci by so wjeselił

Policija (07.07.21)

srjeda, 07. julija 2021 spisane wot:

Za jězdźenje přemučny był

Čorny Chołmc. Wulkotnje reagowała je předwčerawšim 40lětna wodźerka awta na zwjazkowej dróze B 97 pola Čorneho Chołmca, jako před njej Škoda po puću tam a sem a zdźěla na woběmaj jězdnjomaj jězdźeše. Wona Škodu přesćahny, zadźerža ju a zazwoni policiju. Při alkoholowym tesće so wukopa, zo bě 44lětny šofer dospołnje strózby. Wón pak přizna, zo bě chětro mučny. Policistam bě spěšnje jasne, zo muža takle dale jězdźić njedadźa. Tuž jeho sami k jeho bydlenju dowje­zechu, kaž w nowinskej zdźělence Zhorjelskeje policajskeje direkcije rěka. 44lětny změje so přiwšěm wohroženja na­dróžneho wobchada dla zamołwić. Policija so žonje za kedźbliwosć dźakuje.

Dźěl kolesa spakosćili

Budyšin. Wot kolesa při Budyskich Schillerowych zelenišćach su njeznaći předwčerawšim prědnje koło wotšrubowali a sobu wzali. Hódnotu rubizny trochuja na něhdźe 120 eurow. Kriminalna słužba Budyskeho rewěra před přepytuje.

Swětoznatych hosći witali

srjeda, 07. julija 2021 spisane wot:

Smječkecy (DR/SN). W Domje swj. Jana w Smječkecach su wobydlerjo 19. junija po dołhich přihotach swój lětuši lěćny swjedźeń wot­měli. Tydźenje dołho běchu so na njón přihotowali. Skónčnje bě zaso dowolene zhromadnje swjećić. A tak zahaji hudźbny program spěwarka Stefanie Hertel, kotraž wo rjanym blečku zemje spěwaše. Slědowaštaj skupina Puhdys a Rex Gildo, kiž je přitomnych w myslach na mexiski swjedźeń přeprosył. Při słódnym burskim tykancu a dobrej šalce kofeja knježeše rjana bjesada. ­Jako dźak pilnym pčołarjam Smječkečanskeho domu zanjeseštej jim pčołce swětoznaty spěw Karela Gotta „Pčołka Maja“. Nana Mouskouri přepoda publikumej róže z Athena, Peter Maffay pućowaše po sydom mostach. Pod dešćom papjerjanych wutrobičkow a tójšto mydliznojtych pucherjow słuchachmy a pohibowachmy so k ludowemu spěwej duwa Wildecker Herzbuben. Mócny přiklesk a sobuspěwanje běštej dopokaz, zo so wobydlerjo na čas młodosće dopominachu.

Spěchowanje za wěstotu

srjeda, 07. julija 2021 spisane wot:

Město a kriminalisća wo lěpšim zawěsćenju pokładow rěčeli

Budyšin (CS/SN). Twarski wuběrk města Budyšina je na swojim wutornym wu­radźowanju rozjimał planowany zatwar připrawy, kotraž warnuje před zadobywanjom do Muzeja Budyšin. W přihotach na inwesticiju dyrbjachu přepru­wować, kotre kable w domje hižo maja. Za to trěbny wotpowědny nadawk běchu loni w awgusće wupisali. Nažel běchu poskit­ki wo wjele wyše hač limit 20 000 eurow a ležachu wšitke pola něhdźe 85 000 eurow.

Nadawk bu tuž dalši króć jako wobmjezowany wupisany a poskićerjej, kiž chce jón za 28 000 eurow spjelnić, pře­wostajeny. Je to předewzaće Elektrobau Drježdźany-wuchod, kotrež je dźěła mjeztym nimale zakónčiło. Tak hodźi so předwidźana alarmowa připrawa nětko dale pla­nować.

Archeologojo slědźa na twarnišću

srjeda, 07. julija 2021 spisane wot:
W Barće ma moderna wyša šula w nošerstwje Budyskeho wokrjesa nastać. Prěni, kotřiž su na ležownosći ryli, běchu archeo­logojo. Pozadk jich slědźenja je, zo bu něhdyši hród w Bartskim parku na wobzamknjenje Budyskeho wokrjesa w lětomaj 1949/1950 wottorhany. W lěće 1950 nasta tam šula. Za tehdyši projekt zamołwity ­architekt Wolfgang Rauda bě hižo­ při twarjenju na móžne rozšěrjenje myslił. Najprjedy nowu spor­townju natwarja, potom hakle staru wottorhaja. W dalšej etapje ma so wobstejace šulske twarjenje saněrować a rozšěrić. W Barće dotal zaměstnjena zakładna šula ma do Ma­­lešec přećahnyć, wyši šulerjo pak změja po dokónčenju twarskich dźěłow swoje kubłanišćo w Barće. Foto: Jurij Helgest

HSSL25

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025