Krótkopowěsće (10.09.20)

štwórtk, 10. septembera 2020 spisane wot:

Tři šule potrjechene

Budyšin. Mjez wčera zwěsćenymi wo­som­ nowymi koronainfekcijemi w Bu­dyskim wokrjesu su třo šulerjo – a to z Kamjenskeho powołanskošulskeho cen­truma, z Ewangelskeho šulskeho cen­truma w Husce a ze Zakładneje šule Frankenthal. Kontaktne wosoby buchu do karanteny pósłane, dalše testy hišće přewjeduja. Strowotniski zarjad mjenuje 26 aktualnje schorjenych. W běhu sydom dnjow bě 18 nowonatyknjenjow.

Wjace kradnjenych awtow

Berlin. Braniborska, Saksko-Anhaltska, Sakska a Mecklenburgsko-Předpomorska steja na čole lońšeje statistiki wo kradnjenych awtach w Němskej, kotruž je cyłkowny zwjazk Němskeho zawěsćenskeho hospodarstwa dźensa předstajił. Tež Hamburg a Bremen matej wulku ličbu­, wšako su wulkoměsta mjez paduchami awtow woblubowaniše.

Mjenje CO2 wustorkowali

Unimog w srjedźišću stał

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:
Druhi raz po lěće 2010 su w Dubrawje (Trattendorf) pola Grodka zetkanje Unimogow z cyłeje Němskeje přewjedli. Dwaceći tychle mnohostronsce zasadźomnych jězdźi­dłow bě widźeć. Najdlěši puć měješe Jochen Schäfer z Wuppertala (na wobrazu). Wón bě zdobom z najstaršim Unimogom typa U 30 z lěta 1960 přijěł a mjez wobdźělnikami wězo wulki zajim zbudźił. Sobotu jědźechu wšitcy zhromadnje do brunicoweje jamy Wjelcej-juh. Foto: Jost Schmidtchen

Cyle pod hesłom „Njeje špatneho wjedra, jeno špatneje drasty“ su sej Wěteńčenjo minjenu sobotu zhromadnje wulećeli. Při dešćikojtym wjedrje podachu so z kolesami do směra na Koćinu, do tamnišeje Krabatoweje mlokarnje. Wjesnjenjo, kotřiž so dešća tola bojachu, wočakowachu kolesowarjow na zahrodźe mlokarnje ze słódnym piknikom.

W zajimawym přednošku twarožkar-mišter Joseph Klant hosćom rozłoži, kak mlokowe wudźěłki w Koćinje nastawaja. Tak spytaja w zawodźe wšitko sami produkować, kóždy pozdatny wotpadkowy produkt do kołoběha maćiznow integrować a swoje resursy tak idealnje wužić.

Prjed hač sej kolesowacy hosćo areal mlokarnje z něhdźe 300 howjadami wotkrychu, wězo Koćinske twarožki woptachu a w dworowym wobchodźe porjadnje nakupowachu. Po nawróće dachu Wěteńčenjo wječor ze słódnej pizzu z Pančičanskeje Zelnakec pjekarnje, ze słódnej kapku a z rjanej bjesadu wu­klin- čeć. Alena Hiccyna

Policija (09.09.20)

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:

W bydlenju něšto smjerdźało

Budyšin. Při nanuzowanym rumowanju wčera dopołdnja na Budyskej Serbskej hasy namakachu w bydlenju 48lětneho wjacore sudobja ze smjerdźatej maćiznu. Zo njebychu strowotu běrca (Gerichts­vollzieher) a jeho podpěracych poli­cistow wohrozyli, zawołachu najprjedy nuzoweho lěkarja. Tón alarmowaše na to wohnjowu woboru, fachowca za chemiske zasadźenja kaž tež specialne woborne jězdźidło. Wo kotru maćiznu so dokładnje jednaše, njejsu hišće doskónčnje zwěsćili. Strach za strowotu wobydlerjow jeničce smjerda dla pak njewobsteješe. Hač je so wobydler přećiwo zakonjam přešoł, policija nětko přepytuje.

Předstaja wosebitu knihu

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:
Budyšin. We wobłuku 31. Budyskeho foruma Friedricha Ebertoweje załožby předstaja jutře, štwórtk, w 19 hodź. w Budyskim wopomnišću na Mättigowej knihu „Lěto 1990 wotkryć“. Mjeztym zo maja mnozy lěto padnjenja murje 1989 hišće derje w pomjatku, su so wulke politiske změny hakle 1990 wotměli. Wšědny dźeń wobydlerjow NDR je so masiwnje změnił. Kniha Jana Wenzela „Lěto 1990 wotkryć“ tele změny z wobrazami a tekstami dokumentuje. Zapřijate su mjez druhim fota Jürgena Maćija. Zastup je darmotny. Wopomnišćo je jutře wot 10 hodź. cyły dźeń přistupne.

Miłoćicy (SN/MWj). Najnowši ekologiski projekt Njebjelčanskeje gmejny na kromje Miłoćic blisko tamnišeje Žaby stara so we wsy a wokolinje dale wo diskusije. Tohodla su wjesnjanosta Tomaš Čornak (CDU), fachowc za permakulturu Thomas Noack a planowar Andreas Stowasser na spočatku minjeneho posedźenja gmejnskeje rady w Miłoćicach wo projekće informowali. Wjace hač 20 woby­dlerjow je tam mjez druhim zhoniło, zo financuja projekt, kiž by normalnje 410 000 eurow płaćił, přez gmejnske ekokonto. Tak płaći hat na kóncu „jenož“ 85 000 eurow. Zezběrane ekodypki za njón pak móža předać, na přikład, hdyž w bliskosći zaso nowy milinowětrnik nastaja. Dale informowachu, zo ma Drježdźanska towaršnosć Permagold nastawace terasy intensiwnje wobhospodarjeć a tak zhubjenu ratarsku płoninu móhłrjec narunać. Nimo toho wu­zběhnychu wjacekrótny wunošk wódnišća. Wone ma słužić zadźěwanju erozije pódy, škitej najwšelakorišich družin zwěrjatow, wočerstwjenju wobydlerjow a nic na kóncu zastaranju z hašenskej wodu.

Jubilejne rjadowniske zetkanje

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:

Stróža (aha/SN). W lěće 1958 je 45 maturantow dweju rjadownjow Serbskeje wyšeje šule Budyšin abiturne pruwowanje złožiło. Běštej to rjadownja 12 B/1 z wučerjom Měrćinom Wornarjom a paralelka 12 B/2 z rjadowniskim wučerjom Jurjom Pěčku. Sporadisce jako studenća so woni po tym na schadźowankach dojednachu, přewjesć jako bywši cyłk rjadowniske zetkanje. Prěni raz zetkachu so 14 lět po abiturje 1972, a to nimale wšitcy šulerjo rjadownje 12 B/2. Wot toho časa so wobstajnje dwulětnje zetkawaja.

Historisku studnju poswjećili

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:

Z njewšědnej namakanku farska zahroda wo zajimawostku bohatša

Slepo (CK/SN). Na terenje Slepjanskeje fary su minjenu njedźelu historisku studnju oficialnje poswjećili. Fararka Ja­dwiga Malinkowa mjenowaše ju „městno zetkawanja, hdźež móžeš so wo Bohu a cyłym swěće rozmołwjeć“.

Namakali běchu studnju cyle připadnje. Loni su na farskej zahrodźe archu Noacha twarili. Tam mějachu pólne kamjenje jako wotmjezowanje skłasć. Jako za to trěbna twarska mašina wróćo jědźeše, wona ze zadnim lěwym kolesom nadobo zapadny. Zornowcowa plata bě so złamała. Pod njej wuhladachu twarscy dźěłaćerjo znajmjeńša dwaj metraj hłuboku dźěru, kaž čłon wosadneje cyrkwinskeje rady Edgar Pawel zwěsći. Zornowcowu platu połožichu nabok, a tak wujewi so studnja, pochadźaca po trochowanju něhdźe z 15. lětstotka. Dokładnu ­starobu archeologojo hižo zwěsćić njemóžachu. Za to bě dubowe drjewo studnje přejara přetłate.

Měšćanske kolesowanje zahajene

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:
Akciju „Měšćanske kolesowanje“ su minjenu njedźelu w Choćebuzu zahajili. Wyši měšćanosta Holger Kelch (CDU) je prěnich kolesowarjow na naměsće před měšćanskej halu na puć pósłał. Za akciju bě so 65 mustwow z cyłkownje 654 wobdźělnikami přizjewiło. Rozsudźić móžachu so wone za dźesać-, 25- abo 60kilometrowske čary. Hač do 26. septembra chcedźa wobdźělnicy telko kilometrow kaž móžno jěć a wot­ličić. Město je za to wosebitu internetnu stronu zarjadowało. Holger Kelch je sej předewzał, přichodne tydźenje po móžnosći wšitke čary po měsće z kolesom zmištrować, zo by strowoće, klimje a čistemu powětrej polěkował. Foto: Michael Helbig

Naležnosće ludźi wukonliwišo wobdźěłać

srjeda, 09. septembera 2020 spisane wot:

Lubij (AK/SN). Zhorjelski wokrjes chce swoje zarjadnistwo moderniše, wobydlerjam blisko, wukonliwiše a jednanja­kmaniše wuhotować. Za to planuja we wobłuku modernizowanskeho koncepta „Zarjadnistwo 4.0“ 28 projektow, k čemuž słušeja tež wobydlerske běrowy, kotrež chcedźa hač do lěta 2024 po cyłym wokrjesu wotewrěć.

Prěni běrow je wot zawčerawšim w Lubiju přistupny. „Tu posłužby centralnje z jedneje ruki poskićamy“, podšmórny nawoda hłowneho zarjada Zhorjelskeho wokrjesa a nawoda projekta „wobydlerske běrowy“ Stefan Tork minjeny štwórtk, jako nowinarjam ideju rozłoži. Ćežišćo dźěławosće tworitej tam přizjewjenje jězdźidłow kaž tež wuměna jězbneje dowolnosće. Dale móža wobydlerjo swoju próstwu wo bydlenski pjenjez ­za­podać. Zdobom je předwidźane, zo sobudźěłaćerjo wobydlerjam pomhaja próstwy za wopisma, dokumenty atd. zho­towić.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND