Atomowe wotpadki nic do Łužicy
Diskusija wo kónčnym składźišću atomowych wotpadkow we Łužicy njebě minjeny čas wulce prezentna. Přiwšěm so zarjady dale z temu zaběraja. Nětko so Swobodni wolerjo Budyskeho a Zhorjelskeho wokrjesa zjawnje wuprajeja.
Budyšin (SN/BŠe). Wot Zwjazka załožena Towaršnosć za pytanje kónčneho składźišća atomowych wotpadkow so tuchwilu ze wšelakimi metodami rozestaja, so hodźacu kónčinu w Němskej nańć, zo móhli tam atomowe smjeće składować. Na karće móžnych regionow jewi so mjez druhim tež Hornja Łužica. Zhorjelski a Budyski wokrjes stej to w stejišću wotpokazałoj, złožujo so na fachowe přičiny. Na wuchodźe a zapadźe Łužicy njejsu kajkosće pódy so hodźace.
Tak rozdźělne přikłady
„Trjebaš wšitke zmysły“
Kulowski lakěrar awtow Ralf Szczepaniak zawod swojeho nana dale wjedźe
Kulow (AK/SN). Rjemjesło lakěrarja žada sej dołhi dych a krutu wolu. „Njerěčimy tu wo industrijnym powołanju, ale wo klasiskim rjemjeslniskim“, měni Kulowčan Ralf Szczepaniak. „Dźěło lakěrarja awtow je kóždy dźeń nowe wužadanje.“ 45lětny nětko wot spočatka tohole lěta w třećej generaciji zawod swojeho nana dale wjedźe. Dźěd Ralfa Szczepaniaka Paul bě hač do 1959 samostatny moler. Jeho syn Hubertus nawukny 1962 powołanje awtoweho lakěrarja a je so pozdźišo na mištra kwalifikował. Lěta 1983 zwaži sej krok do samostatnosće, štož bě za čas NDR ze zadźěwkami zwjazane. Po dohromady 60 dźěłowych lětach, z toho 39 jako samostatny, dósta wón loni złote mišterske wopismo přepodate. We wšěch lětach je so tež za město Kulow a region zasadźał. Dźensa je 73lětny starobny prezident sportoweho towarstwa DJK Módro-Běli Kulow.
Dołhodobna bjezdźěłnosć přiběrała
W dźeń a wjace wuchodosakskich firmach pytaja nowych fachowcow. Nimo wobłukow wobchad a składy płaći to we wšěch branšach, rěka w januarskej rozprawje dźěłowe wiki nastupajo.
Najwjetši přenajer města spokojom
Wojerecy (AK/SN). Něhdźe dźesać milionow eurow je Wojerowska bydlenjotwarska towaršnosć (WGH) loni inwestowała. Tamniše ćežišća běchu nowotwar, modernizacija a saněrowanje. To zdźěli jednaćel Steffen Markgraf w swojej bilancy za lěto 2021. Jedne z wulkich předewzaćow bě bydlenski park na Paula Ehrlichowej, kotryž twarja wot lěta 2019. Mjeztym su tři wjacebydlenske domy hotowe, štwórty dokónča w druhim kwartalu 2022. W kóždym domje je wosom bydlenskich jednotkow. Do wudźeržowanja wobstejacych bydlenjow su 4,4 miliony eurow inwestowali. Hłownje zatwarichu lifty a wotstronichu barjery, z čimž su bydlenja atraktiwniše za seniorow a swójby.
WGH móžeše loni na 30. róčnicu wobstaća zhladować. Při tej składnosći su na 30 městnach města nowe ławki nastajeli. Towaršnosć je najwjetši přenajer bydlenjow we Wojerecach. Dohromady maja 7 415 bydlenskich jednotkow, 249 přemysłowych jednotkow a 192 garažow. 86 procentow wšeho wobstatka je přenajatych. Po informacijach Steffena Markgrafa něhdźe tysac bydlenjow prózdnych steji. Zdźěla chcedźa je wottorhać, tak na Bachowej a Händelowej.
Snadna bilanca – Dobre wuhlady
Turistiska bilanca Marketingoweje towaršnosće Hornja Łužica-Delnja Šleska (MGO) 2021 wujewja porno předlětu jasny deficit. Přiwšěm branša optimistisce do přichoda zhladuje.
Budyšin (SN/bn). „Loni smy najniši dypk docpěli. To so nam hišće raz njestanje“, zjima jednaćel MGO Olaf Franke wčera we wobłuku nowinarskeje rozmołwy w Budyskim krajnoradnym zarjedźe. Hač do nowembra 2021 zwěsćichu we wokrjesomaj Budyšin a Zhorjelc dohromady nimale poł miliona přenocowanjow mjenje hač w času do pandemije, štož wučinja cyłkowny minus něhdźe 60 milionow eurow. Wot awgusta do kónca oktobra 2021 pak je mnóstwo tu knihowanych nóclěhow inkluziwnje campinga wo 7,2 procentaj rozrostło, štož je turistikarjam dobre znamjo do přichoda.
Fachowcow sej zawěsćić
Wjacore nawěški falšowane byli
Budyšin (SN/BŠe). W někotrych němskich nowinach kopja so nawěški, z pomocu kotrychž ludźo ze strowotniskeho wobłuka nowe dźěłowe městno pytaja. Tež w minjenym wudaću tydźenika Oberlausitzer Kurier bě cyła strona z nawěškami pjelnjena. Inseraty mějachu přewažnje samsny wobsah: chorobna sotra/hladarka atd., nješćěpjena, pyta wot 16. měrca nowe wužadanje. Redaktor rozhłosa RBB Andreas Rausch je so z nawěškami rozestajał a 18 razow spytał pod podatym telefonowym čisłom někoho docpěć. Ani jenički telefonat pak njemóžeše z potrjechenej wosobu wjesć, kaž wón w internetnej syći Twitter zwurazni, mjenujo inseraty falšowane.
Z naprašowanja SN w redakciji tydźenika wuchadźa, zo je najwjac kupcow swoje nawěški online zapodało. Płaćizna za tajki wučinja jědnaće do 20 eurow. W zwisku z přepruwowanjom njejsu zamołwići lokalneje nowiny žane njedostatki hladajo na wobchodniske wuměnjenja, zakonske abo zarjadniske postajenja zwěsćili. „Jenož mało inseratow měješe direktne politiske wuprajenje, čehoždla je wotpokazachmy“, rěka w oficialnej zdźělence redakcije.
Miliony eurow do kónčiny inwestowali
Regionalny management Leaderoweje kónčiny Hornjołužiska hola a haty zhladuje pozitiwnje na minjenu spěchowansku dobu, ale ma tež kritiske přispomnjenja.
Rakecy (UM/SN). W Leaderowej kónčinje Hornjołužiska hola a haty wudachu w spěchowanskej dobje 2014–2020 cyłkownje 12,4 miliony eurow za wjac hač 200 jednotliwych projektow. To wuchadźa z nětko předležaceje zakónčaceje rozprawy regionalneho managementa ze sydłom w Rakecach. Najwjac projektow – 32 – su w Malešanskej gmejnje zwoprawdźili. Nimale 1,7 milionow eurow spěchowanja tam wužiwachu. Tež w Radworskej gmejnje bě to nimale 1,1 milion eurow. W Bóščanskej gmejnje njemějachu porno tomu žadyn projekt přizwoleny.
Wokrjes nětko wohrožene pasmo
Zhorjelc (SN/BŠe). Afriska swinjaca mrětwa so na wuchodźe Sakskeje razantnje wupřestrěwa, čehoždla je krajna direkcija škitne pasma rozšěriła. Po nowych, wot 19. januara płaćiwych postajenjach, je cyły Zhorjelski wokrjes wohrožene pasmo II. Ratarske a lěsne dźěła hodźa so dale wukonjeć, krajna direkcija pak móže to hišće změnić.
Wobsedźerjo ležownosćow maja nimo toho dowolić, zo na jich płoninach zaraćenja a płoty za škit před dźiwimi swinjemi připrawjeja. Hońtwa je pod wobmjezowanjemi dale dowolena. Zatřělene swinje abo jich mjaso z pasma won wozyć pak je zakazane. Aktualizowane postajenja je Zhorjelski wokrjes hajnikam zdźělił.
Tež plahowarjo domjacych swini dyrbja so we wobłuku škitneho pasma po wěstych prawidłach měć. Kóždy ma swój skót zamołwitemu weterinarnemu zarjadej přizjewić. Swinje smědźa plahowarjo jenož w chlěwach dźeržeć. Dale je zakazane sej nowe skoćata kupić.
Zwoprawdźenje naprawow zamołwja Zhorjelski wokrjes, kotryž chce z hajnikami-hońtwjerjemi, lěsnymi a ratarskimi zawodami kaž tež komunami wusko hromadźe dźěłać.
