Němska železnica je wčera w Choće­buzu nowe testowe polo za digitalnu techniku wotewrěła. Wone rozpřestrěwa so mjez delnjołužiskej metropolu, Halle nad Solawu na zapadźe a Niskej na juhu po třoch zwjazkowych krajach a ma wobdźělenym kónčinam perspektiwu po brunicowej dobje zmóžnić.

Choćebuz (SN). Wjetši klimowy škit, lěpše wodźenje wobchada z ćahami a mjenje hary, to wšo chce Němska železnica (DB) z digitalnej techniku docpěć, kotruž dyrbja testować. Zwjazkowy minister za wobchad Andreas Scheuer (CSU) rěčeše wčera w Choćebuzu wo „jónkrótnym projekće w Europje“, wo digitalnych wuhibkarnjach a kuplowanjach jako při­kładach za planowane inwesticije. Z di­gitalnej techniku, na to skedźbni šef DB Netz Frank Sennhenn, hodźi so w padźe zapozdźenja za ćah po cyłej Němskej nowy­ jězbny plan wobličić a nahrawać. Po słowach braniborskeho ministra za infrastrukturu Guida Beermanna (CDU) je Łužica modelowy region za to, zasadźić inowatiwnu techniku na kolijach.

Při najrjeńšim słónčnym wjedrje su ratarjo Nowowješćanskeje Sorabije agrar AG wčera lětuše žně zahajili. Mjez Chrósćicami a Lejpoldom dachu so hač do pózdnjeho wječora z wosebitymaj syčomłóćawomaj typa Claas do dźěła, zo bychu na 200 hektarach ječmjeń žnjeli. Mašinje nimatej prědku kolesa, ale rjećaz, štož pódźe lěpje tyje, dokelž so tak jara njezhusća. Hladajo na spomóžne dešćiki w dotalnym lěće wočakuje Sorabia dobre wunoški, zorno pak je trochu włóžniše hač hewak. Nětko nadźijeja so dalšich suchich dnjow, zo móhli zasobu žnjeć. Foto: Damian Dyrlich

Dowolowe bydlenje w lětadle

wutora, 13. julija 2021 spisane wot:
Nóclěh cyle wosebiteho razu nastawa tuchwilu w Altendorfje w Sakskej Šwicy. Tam wutwarja Erik Herbert wusłužene lětadło Antonow AN-2 na dowolowe bydlenje. 33lětny, sam wólnočasny pilot, chcyše poprawom dowolowu chěžku na swojim stato­ku stajić. Potom pak zrodźi mysličku, stare lětadło přetwarić. Namakał bě ma­šinu skónčnje w Pólskej. W lětadle je městno za štyri łoža, za kuchnju a sanitarnu rumnosć. „Hosćency w starych lětadłach hižo eksistuja, čehodla nic tež dowolowe bydlenje?“, wón měni. Město Sebnitz je jeho podpěrało. Hišće w juliju maja prěni hosćo zaćahnyć. Jedna nóc w lětadle płaći 399 eurow. Foto: Steffen Unger

Fachowc chlěb a całty pruwował

wutora, 13. julija 2021 spisane wot:
23 družin chlěba a jědnaće družin całtow je Michael Isensee (nalěwo) minjeny pjatk w Budyšinje pruwował. Zapodało bě je jědnaće pjekarnjow, mjez druhim z Rakec, ­Ralbic a Pančic-Kukowa. Pjekar Marcus Thonig bě pruwowarjej k pomocy. Při tym ­njeńdźeše jenož wo to, kak chlěb a całty słodźa, ale tež, kak wone wupadaja. Kaž wyši mišter zjednoćenstwa pjekarjow Lutz Neumann zwěsći, je mnohotnosć k pruwowanju zapodatych chlěbow a całtow dźeń a wjetša. Chlěby maja wot předchadźaceho dnja być, całty maja samsny dźeń pječene być. Přewjedli su pruwowanje w powo­łanskej akademiji, publikum njesmědźeše bohužel pódla być. Pruwowane pječwa ­dóstachu na to wšelake towarstwa, mjez druhim Mostowe. Foto: Carmen Schumann

Jězorina dobywa atraktiwitu

póndźela, 12. julija 2021 spisane wot:

Rań (AK/SN). Pućowarjo móža nětko koło­wokoło Rańskeho jězora pućować. Tež kolesowarjo njetrjebaja hižo ze šćežki wotbočić. Wo to starał je so zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Braniborska. Ko­le­sowarska šćežka wokoło jězora je nětko tež we wobłuku Rěpišćoweje (Reppister) wyšiny kompletna. Asfaltowana šćežka je 2,8 kilo­metrow dołha a tři metry šě­roka. „W dobrym stawje su elementy při wuhladnišću. Wudospołnili su je ze zwobraznjenjom płonin wotbagrowanych wsow. Tute elementy słuža dopomnjeću na hórnistwo w regionje“, informuje sobudźěłaćerka zwjazka Julia Kussatz. Wot měrca do junija 2021 běše zaměrowy zwjazk naprawu zwoprawdźił. Twarske kóšty za projekt wučinja 550 000 eurow brutto. Zapłaćił je jězorinowy zwjazk naprawu ze swójskich a ze srědkow po paragrafje 4 zarjadniskeho dorěčenja wo saněro­wanju hórnistwa mjez Zwjazkom a kra­jemi. To su srědki k zwyšenju standarda w regionje, hdźež maja ze sćěhami hórnistwa wobchadźeć.

Serbska symbioza?

pjatk, 09. julija 2021 spisane wot:
„Zwjazowanski projekt“ z tamnymi partnerami móhł na wsy lotowa přijimarnja přichoda w Sakskej być. Wo tym znajmjeńša w předewzaću Sachsenlotto rozmysluja. Štóž prawidłownje swoje tipy po zwučenym wašnju wotedawa, tak a tak hižo do žanoho ryzy lotoweho wobchoda njechodźi. Dohromady 17 partnerstwow z najwšelakorišimi přemysłami tuchwilu w Budyskim wokrjesu je, wot pjekarja, kwětkarnje, drogerije abo tankownje a wozydłoweho serwisa hač k wobchodam wšědneje potrjeby, Edeka a Aldi. Šě- rokosć palety zwisuje tež z tym, zo wjazanje mocow přetraće małeho wobchoda na wsy lěpje zmóžnja. K tajkim symbiozam so krajna lotowa towaršnosć wuznawa, zo njeby tipowarjow dla předołheho puća do přichodneje přijimarnje zhubiła. Kak pak bychu partnerojo reagowali, by-li jim Sachsenlotto w serbskim sydlenskim rumje zhromadne dwurěčne popisanje wobchoda namjetowało a sej tak tež raz do serbskeje symbiozy zwažiło? Axel Arlt

LEAG zakładnu sumu k terminej přepokazała

póndźela, 05. julija 2021 spisane wot:

Zakonsce wobkrućeny kónc wudobywanja brunicy hač do lěta 2038 wuskutkuje so tež na dojednanje wo dočasnej starosći za brunicowej jamje Wochozy a Rychwałd, kotryž stej Sakski wyši hórniski zarjad Freiberg a předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) w lěće 2018 wotzamknyłoj.

Freiberg/Choćebuz (SN/at). „Z nětčišimi změnami zrěčenja zaručamy znowawužiwanje w sakskimaj jamomaj LEAG“, podšmórnje wyši hórniski stotnik prof. dr. Bernhard Cramer. „Zažniši kónc brunicoweho hórnistwa we Łužicy hodźi so tak bjez přidatnych rizikow za porjadne nastajenje a financowanje dołhodobnje zawěsćić“, prof. Cramer wuswětla. Wo minjenu srjedu wobzamknjenym přiměrjenju dokumenta na rjadowanja zwjazkoweho prawa stej wobě informowałoj.

Jězorina ma atraktiwniša być

póndźela, 28. junija 2021 spisane wot:

Nowa kolesowarska šćežka wokoło Rańskeho jězora ma wotnětka wjac dowol­nikow do Łužicy wabić.

Rań (AK/SN). ) Kolesowarki a kolesowarjo móža wotnětka Rański (Großräschen) jězor dospołnje wobjěć abo sej jón pěši wotkryć. Zmóžnił je to zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Braniborska. Nastała je nowa 2,8 kilometrow dołha kolesowanska šćežka we wobłuku wyšiny Reppister. Wona skulojća kołopuć wokoło jězora, podšmórnje sobudźěłaćerka zaměroweho zwjazka Julia Kussatz. „Hišće dosć dobre elementy při wuhladnišću smy zachowali a z pomjeńšenym zwobraznjenjom wotbagrowanych sydlišćow wu­dospołnili. Elementy słuža dopomnjeću na hórnistwo w regionje“, wona informuje. Nastało je nimo toho wotpočnišćo.

Chowacemu so słóncu přihladować

póndźela, 28. junija 2021 spisane wot:

Budyšin (SN/MiR). Budyska Sundowner-bara wotewrje zajutřišim, srjedu, zaso swoje durje. Cyłe dźewjeć tydźenjow, wot 30. junija hač do 29. awgusta, chce iniciator Beno Brězan ze swojim mustwom srjedu, štwórtk a njedźelu wot 17 do 22 hodź., pjatk a sobotu hač do 23 hodź. ­wopytowarjow při rjanym wjedrje zapleńčić. Wospjet změje za to młodostnych, mjenujcy Budyskich serbskich gymnaziastow a studentow, poboku. Tak njebudu woni jenož hosći posłužować, ale tež ćežke kisty, blida a stólcy nosyć, wšitko sporjadkować a tak dale. Połdra hodźiny do wotewrjenja a runje telko časa­ po tym na nich dosć dźěła čaka. „Sym ­jara zbožowny, zo mam tónkróć tež cyły rjad młodźencow wjace hač zašłe lěta­, kotřiž so nimo holcow lětsa na dyr­domdej Sundowner na najrjeńši Budyski balkon podadźa“, Beno Brězan wuswětla. Nowinka je přistup na zahrodu. Wot Mosta měra to twarskich dźěłow w Serbskim ludowym ansamblu dla móžno njeje. Tež na Rybarskej při SLA je da­le twarnišćo. Tak dóstanu so tam hosćo přez poměrnje schowane durčka při Rybarskej ze směra Stareje wodarnje abo přez dwór SLA a w nim zaměstnjenu Röhrscheidtowu ba­štu­.

Drježdźany (SN/CoR). W nadawku Drježdźanskeho Fraunhoferskeho instituta za keramiske technologije (IKTS) a systemy zdźěłany požadanski film „Fabrika přichoda Łužica – wotmołwy na globalny hłód za resursami“ je nětko zjawnje w interneće přistupny. W třoch mjeńšinach předstaja widejo zakładnu ideju wulkoslědźerskeho centruma za wodu, energiju a zežiwjenje we Łužicy.

Z namjetom „Fabrika přichoda Łužica“ wobdźěli so konsorcij – su to Fraunhoferska towaršnosć, Techniskej uniwersiće Drježdźany a Freiberg, Wysoka šula za techniku a hospodarstwo Drježdźany a Wysoka šula Žitawa/Zhorjelc – na idejowym wubědźowanju zwjazkoweho ­ministerstwa za kubłanje a slědźenje (BMBF) „Wěda twori perspektiwy za region!“. Zaměr wubědźowanja je, najlěpše koncepty za wulkoslědźerskej centrumaj we łužiskim kaž tež srjedźoněmskim brunicowym rewěrje namakać.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND