Wosoł a kamel so stowaršatej
Wojerowska coologiska zahroda wosrjedź města skedźbnja wobstajnje na to, zo su tam zwěrjata wšelakich družin zhromadnje žiwe. To je tež tema wodźenjow za wšitke generacije, kotrež hladarka Silke Kühn přewjedźe.
Wojerecy (AK/SN). Kubaske zyby lětaja wokoło leguana Antonija po tropowym domje. Zas a zaso dypaja wone zornjatka a žeru insekty. Tak přinjesu wotměnu do wšědneho dnja Antonije. „Wone so jara derje znjesu“, měni hladarka Silke Kühn. Hižo 25 lět wona we Wojerowskim zwěrjencu skutkuje. Dwě lěće stara so mjeztym tež wo zwěrjeću šulu. Njedawno přeprosy wona na wodźenje pod hesłom „Zwěrjata coowa so stowaršeja“. „Stowaršenje je forma zaběry“, Silke Kühn rozjasnja a wopytowarjo kedźbliwje připosłuchaja. „Zo su družiny hromadźe žiwe, je wažne za coo. Zwěrjata maja sej runje kaž w dźiwiznje swój žiwjenski rum zdobywać. We wulkim akwariju płuwaja sumy, skalary, čorny čertowy płóšak a dalše ryby. Jenož někotre kročele dale łaža po klětce lisztowe a tamarinowe wopički kaž tež kejžorskowusate tamariny. Tež wone so derje znjesu. „To je kaž w zhromadnym bydlenju“, Silke Kühn praji.
Nowosć z ABCja
Choćebuz (SN). Dźěłanišćo za serbske kubłanske wuwiwanje (ABC) je wudało hru „Tšojniki“. Kartowa hra podpěruje předewšěm pomjatk a čitanje dźěći, zdźěli projektowa sobudźěłaćerka Choćebuskeho wědomostneho kubłanskeho zarjadnišća Antje Kellowa.
Mjeztym druhi dźěl kartoweje hry zaběra so ze zwěrjatami našeje domizny. Zwobraznjene su dźiwje zwěrjata, kotrež so mjez sobu honja. Na 16 słownych kartkach steja wšelake informacije wo zwěrjatach, znajmjeńša pak jich mjeno. Podate je wone w serbskej, němskej a łaćonskej rěči. Tamne 32 kartow pokazuje zwěrjo na foće – a to muske kaž tež žónske. Do hry zapřijaty je dale joker (wušk), wosebita wobrazowa karta. Jako rěčna pomoc je na dalšich kartach přidaty přehlad dwurěčnych wobrotow, kotrež hrajerjo trjebaja. Poskitk njesłuži pak jenož za jednu wariantu hry. Kartowa hra hodźi so tohorunja jako memory wužiwać. Zdobom namaka so we wjacorych hrajerskich wariantach najlěpši hrajer.
Mjeno „Tšojniki“ wuchadźa z toho, zo zaběraja so stajnje tři karty z jednym dźiwim zwěrjećom. Hra je myslena za šulerjow, kotřiž započinaja serbšćinu wuknyć.
„Programěrować je to, štož chcu“
W swětle zjawnosće stać njeje ničo za Adriana Ćěslu. Radšo sedźi wón při swojim kompjuteru a programěruje. „To je mi najlubša zaběra“, měni młody Zdźěrjan. Na čłonskej zhromadźiznje Serbskeho šulskeho towarstwa zańdźeny měsac w Chrósćicach pak staješe so wón prašenjam serbskich kubłarkow a kubłarjow. Adrian Ćěsla zestaja tuchwilu internetnetnu stronu „Dyrdomdej“, kotruž chce SŠT klětu za zjawne wužiwanje přewostajić. Prěnje poskitki strony je wón tam rozłožił a přitomnym wužiwanje cyle praktisce předstajił. Před poł lětom je započał stronu programěrować. Klětu w februaru ma wona z prěnimi temami online być.
Adrian Ćěsla je šuler 11. lětnika na Budyskim Schillerowym gymnaziju. Wón serbšćinu rozumi, jeno zo ju rěčnje dospołnje njewobknježi. Přiwšěm je jemu serbske žiwjenje bliske. Zestajenje mjenowaneje strony njeje prěni projekt, kotryž za digitalny swět koncipuje. Do toho je wón hižo aplikaciju „Serbsce lochko“ za mobilne telefony programěrował.
Próstwu wo twar nětko wotedali
Njebjelčanska gmejna chce klětu wjele pjenjez za nowe hortowe rumnosće nałožić. Dale gmejna planuje, wutworić šulske kubłanišćo w swobodnym nošerstwje.
Njebjelčicy (SN/MiR). Před něšto dnjemi je Njebjelčanska gmejna zapodała próstwu, twarić nowy hort w gmejnje. Tón ma nastać nad rumnosćemi sportoweho towarstwa, w tuchwilnej galeriji a gmejnskej bibliotece. Njebjelčanski wjesnjanosta Tomaš Čornak (CDU) so nadźija, zo zarjad spěšnje na dobro šulerjow rozsudźi. „Chcemy nalěto twarić započeć. Z nowym šulskim lětom potom měli hortowi šulerjo w tychle rumnosćach po wučbje přebywać“, wón praji.
Njedosahacy poskitk zwěsćili
Hłowni šulerjo maja dale a wjetše ćeže, wukubłanske městno namakać
Budyšin (dpa/SN/at). Wukrajni młodostni a hłowni šulerjo maja w Němskej jenož mało wuhladow na wukubłanske městno. Kaž we wčera wozjewjenym „Krajnym monitorje powołanske kubłanje 2017“ Bertelsmannoweje załožby pisaja, njedocpěwa po wšěm Zwjazku dobra połojca „wšěch młodostnych bjez němskeho pasa“ wukubłanske městno w dualnym systemje abo šulerskim powołanskim systemje. Młodostni z hłownošulskim wotzamknjenjom abo scyła bjez šulskeho wotzamknjenja maja so nimale runje tak ćežko.
Šulerjo dźěćatko zeznali
Swoje dohodowne wjeselo zamóža holcy a hólcy rjadownje 4a Wojerowskeje zakładneje šule „Handrij Zejler“ z tójšto serbskimi basnjemi a pěsnjemi zwuraznić. Tole pokazachu šulerki a šulerjo tele dny we Wojerowskim župnym domje Domowiny.
Wojerecy (UH/SN). Hromadźe ze swojej rjadowniskej wučerku Reginu Kumerowej dožiwi rjadownja 4a Wojerowskeje zakładneje šule „Handrij Zejler“ w tymle tydźenju wosebity šulski dźeń. Jich bě regionalna rěčnica Domowiny Christina Šołćina na serbske dohodowne zetkanje přeprosyła. Sami abo w skupinkach přednjesechu šulerjo w župnym domje swoje serbske basnje a najwšelakoriše pěsnje. Mjeztym powědaše Christina Šołćina wo serbskich wašnjach a nałožkach w adwentnym a hodownym času. Někotre informaciske taflički jeje wuwjedźenja hišće bóle znazornjachu. Tež wo Wojerowskim dźěćatku regionalna rěčnica rozprawješe.
Z tójšto wjerškami přeswědčili
Na adwentnym koncerće w Ralbicach wulkotna nalada knježiła
Wjac hač 250 ludźi přichwata zańdźeny pjatk do hodownje wupyšeneje hale Serbskeje wyšeje a zakładneje šule w Ralbicach. Kubłanišći běštej na koncert „Adwent – čas měra a pokoja“ přeprosyłoj.
W nimale połdra hodźiny trajacym programje pokazachu jednotliwcy, rjadowniske a cyłošulske cyłki hosćom tójšto rjanych wjerškow. Tak předstaji mjez druhim 4. lětnik stawiznu wo hólcu, kiž njeměješe hišće hodowny dar za staršeju. Wón poda so do města, zo by so za tajkim rozhladował, nažel bjez wuspěcha. Naposledk pak zetka hišće staršeju, kotrajž jemu wujasništaj, zo je samospasleny dar najrjeńši dar k hodam. Reju sněženkow bě rejwanska skupina zakładneje šule pod nawodom Aleksandry Wagner nazwučowała.
Program jara wotměnjawy był
Worklečanska ćěłozwučowarnja bě pjatk wječor kopata połna. Přičina toho pak njebě domjaca hra Viktorije Worklecy w blidotenisu abo wolejbulu. Bě to adwentny program dźěći Serbskeje zakładneje šule „Michał Hórnik“, kotryž běchu wone hłownje w poslednim nowemberskim tydźenju nazwučowali. To wěnowachu so w projektnym tydźenju hodownemu časej.
Bjez zwady šulu twarić
Gołkojcy (SN/MiR). W Gołkojskej gmejnje, před wrotami Choćebuza, ma nastać nowa cyłotna šula z gymnazialnym wyšim schodźenkom. Hłowny zaměr je, šulerjam a šulerkam na wsach w zapadnym dźělu wokrjesa zmóžnić maturować bjez toho, zo dyrbjeli dołhe puće do šule jězdźić. Z wida nawjazanja na zjawne wobchadne srědki a hladajo na dalše trěbne wuměnjenja za wopyt tajkeho kubłanišća so Gołkojcy wosebje hodźa, wuzběhny krajny rada wokrjesa Sprjewja-Nysa Harald Altkrüger (CDU) njedawno w dźěłowej skupinje zakładne šule kubłanskeho wuběrka wokrjesneho sejmika kaž tež w jeho wokrjesnym wuběrku. Z widom na krajne knježerstwo Altkrüger potwjerdźi: „Chcu tule ministerskeho prezidenta a jeho njedawne wuprajenje, wjesny rum sylnić chcyć, jara chutnje brać. Wón dźě z tym mysle wokrjesa podpěruje. Wuprajam so wosebje za tute zesylnjenje. Wšako je to naš nadawk. A za to smy jako wokrjesni radźićeljo a ja jako krajny rada nastupili.“
Lipa nětko z tafličku woznamjenjena
W zelenišćach, wobdawace Fachowu šulu za socialnu pedagogiku w Budyšinje, su wčera při lětsa sadźenej lipje připrawili tafličku ze serbskim a němskim napisom.
Budyšin (CS/SN). Mjeztym ma lipa tež swójske mjeno. Wona rěka „Lipa serbskeje fachoweje šule“ (Fachschul-Linde). Bernd Nickel a fachowa nawodnica kubłanišća za socialne Elke Jäckel staj tafličku při zdónku štoma přičiniłoj. Na česć štoma připichu sej wučerjo ze škleńčku sekta. Nakup a wuhotowanje taflički bě jenož z podpěru sponsorow móžne. Kaž Elke Jäckel rjekny, njesymbolizuje lipa jenož serbskosć na kubłanišću, ale tež kajkosće, kotrež měł kubłar abo kubłarka měć. Přetož štom a tež kubłarjo měli měć korjenje, dyrbja sylne być a druhich škitać. Štom sadźiło bě předewzaće, kotrež bě so tež wo wuhotowanje cyłeje wonkowneje přestrjenje Powołanskošulskeho centruma starało. Mjeztym lipa tam hižo poł lěta steji a so derje wuwiła.
