Zo chce so ze žurnalistku stać, je za Charlene Seidel z Hórnjeje Hórki hižo nětko jasne. Dokelž pak so 16lětna šulerka 10. lětnika Budyskeho Serbskeho gymnazija serbšćinu, kotruž mjeztym pjeć lět wuknje, hišće dosć njewobknježi, chcyše poprawom swój šulerski praktikum w redakciji dźenika Sächsische Zeitung wukonjeć. „Su pak mi prajili, zo tam jako praktikant skerje jenož papjeru ničiš a pódlanske wěcy činiš“, Charlene wuswětla. Pola SN pak měješe nětko tydźenjej šansu pisać. A to wona chce.
„Započach wot toho časa, zo sym w šuli, małe stawiznički pisać“, Charlene powěda. Najprjedy běchu to jenož někotre sady a mnohe wobrazy. Spočatk 7. lětnika je prěnju knižku spisała. „Ta pak so jara špatnje čitaše. Chcych přiwuknyć a so polěpšić.“ W 9. lětniku zwaži so tuž na dalši pospyt. Mjeztym je na appje „Wattpad“ 30 kapitlow wopřijacy krimi wozjewiła. A třeća kniha, thriller wokoło młodeje holcy, runje nastawa. Ideje za dalše stawiznički njepobrachuja, dohromady 60 tajkich je wona do knihi zestajała.
Wučerjo Budyskeho Serbskeho gymnazija (SGB), starši a přiwuzni kaž tež čestni hosćo zhromadźichu so sobotu w Chróšćanskej „Jednoće“, zo bychu dožiwili swjatočne přepodaće maturitnych wuswědčenjow lětušim absolwentam serbskeho kubłanišća.
Chrósćicy (JK/SN). 49 šulerjow bě maturitne pruwowanja wuspěšnje wobstało a žněješe sobotu płody swojeho prócowanja. Swjedźenski rěčnik, prof. dr. Marko Malink, kiž bě z New Yorka na zarjadowanje přichwatał, da maturantam wažne myslički sobu na puć žiwjenja. Tak wón wuzběhny, zo njeje wuknjenje za žiwjenje z abituru zakónčene a zo změja maturanća přichodnje rozsudy tworić a je zaměrnje sćěhować, njeměli pak zabyć na swoje korjenje.
Z informaciskim stejnišćom je so Rěčny centrum WITAJ spočatk meje na fachowym dnju w Drježdźanskim hygienowym muzeju wobdźělił. Fachowcy z cyłeje Sakskeje běchu tam přitomni, mjez nimi tež serbscy.
Budyšin (SN). Zasadnje předźěłane nastroje za hornjoserbsku prawopisnu kontrolu su wotnětka pod adresu www.soblex.de k dispoziciji, zdźěli Serbski institut. Zakład za nje je słowoskład aktualneho wudaća Hornjoserbsko-němskeho słownika Pawoła Völkela, a to ze wšitkimi skłonjowanymi formami kaž tež z najčasćišimi wotwodźenkami. Dohromady je to wjace hač 4,8 milionow słownych formow něhdźe 61 000 słownikarskich zapiskow.
Za kompjuter čitajomny system prawidłow, tworjacy jadro prawopisneje kontrole, staj wuwiłoj Bernhard Baier a Wito Bejmak. Wot lěta 2009 realizujetaj wonaj předewzaće jako opensourcowy projekt zhromadnje z Rěčnym centrumom WITAJ a ze Załožbu za serbski lud. Loni je Serbski institut nawod a koordinaciju projekta přewzał. W tamnišim rěčespytnym wotrjedźe su pod nawodom dr. Sonje Wölkoweje w běhu zańdźeneju lět wšo dokładnje pruwowali, poprawjeli a zasadnje předźěłowali. Sakska, Zwjazk a Braniborska přewostajeja přidatne srědki.
Budyšin (SN/CoR). Ze zjawnym politiskim stejišćom skónči so wčera třidnjowska mjezynarodna konferenca Syće młodych akademikarjow-sorabistow w Budyskim Serbskim instituće. Pod hesłom „Plakat AfD znjewužiwa serbsku kulturu“ kritizuje sorabistiski dorost aktualnu kampanju AfD „Zwěr sej, Němska“. Tam je na jednym z plakatow widźeć žona w delnjoserbskej drasće. „Wona a serbske symbole so instrumentalizuja za to, zo by so Němska pokazała jako kraj, kotryž ma so zawrěć přećiwo kulturnym wliwam přez zapućowarjow. Wuprajamy so jasnje přećiwo znjewužiwanju serbskeje kultury za propagandu nacionalistiskeje, swětej zawrjeneje Němskeje, kotraž runje Serbam njemóže być z ‚alternatiwu‘“, rěka we wot Roberta Lorenca, dr. Theresy Jacobsoweje a Juliana Nyče w mjenje akademikarjow sorabistow podpisanej zdźělence. Mjeztym je so Lipšćanske towarstwo Sorabija na Facebooku ze stejišćom solidarizowało a Domowina je stejišćo w samsnym mediumje wozjewiła.
W časach, hdyž su pěstowarske městna dźeń a požadaniše a někotražkuli młoda mać za móžnosću pyta, swoje dźěćo derje zastarane měć, su dnjowe maćerje posledni wućek a pomoc.
Jaseńca (JK/SN). Před dobrymi dźesać lětami je so Gabriela Měrćinkowa rozsudźiła, stać so z kubłarku. Jako dnjowna mać chcyše pomhać, dźěći w předšulskej starobje derje zastarać a staršim kaž tež přećeženym zjawnym pěstowarnjam zmóžnić, swoje winowatosće spjelnić. Wobžarowała Jasčanka swój rozsud ani wokomik njeje, byrnjež so swójbni tehdy na wosebite wobstejnosće hakle zwučić měli. Minjeny lětdźesatk je wona 37 dźěći na puć do zakładneje šule přihotowała. Wšědnje zastaruje pjeć pjerachow a skići jim runje tajke wuměnjenja kaž zjawna pěstowarnja.
Na jubilejny swjedźeń minjeny pjatk přichwatachu starši dźěći, kotrež Měrćinkowa wokomiknje hlada, ale tež ći, kotřiž su swojich najmjeńšich w dobrymaj rukomaj zamołwiteje a dobreje kubłarki derje zastaranych wědźeli.