Běła Woda (CK/SN). Po nimale dwěmaj lětomaj twarskeho časa je towarstwo Mužakowska lěsna želznica nětko do swojeje noweje zamkarnje lokomotiwow přeprosyło. Wona je šěsć metrow wysoka a 23 metrow dołha. Dokelž su pod njej stare podkopki, natwarichu halu na 18 betonowych sćežorach, kotrež dwanaće metrow hłuboko do zemje sahaja. Dokelž wone po połojcy we wodźe steja, dyrbja je přidatnje před włóžnotu škitać, štož płaći přidatne 100 000 eurow. Dohromady płaćeše hala z třomi nowymi wuhibkami a 160 metrami kolijow poł miliona eurow. Swobodny stat Sakska drje přida 75 procentow ze spěchowanskich horncow, swójski podźěl towarstwa pak je jeho hranicy překročił, měni předsyda Olaf Urban. Trěbne běchu tuž dary.
Hala ma płunowe tepjenje, tak zo móža ju tež w zymje za reparatury wužiwać. Tak mjenowana přepytowanska jama zmóžnja, sej lokomotiwy wotdeleka dokładnje wobhladać. Pódlanska rumnosć budźe zamkarnja za wobdźěłanje metala, dalša archiw. 24 lět bě so towarstwo wo swójsku zamkarnju prócowało. Hakle z nowymi směrnicami za wuskočarowe železnicy móžachu swój són spjelnić.
Něhdy bě w nimale kóždej wsy nakupowanišćo, hdźež poskićachu twory wšědneje potrjeby. Runočasnje běchu to socialne centrumy, hdźež so wjesnjenjo rady k bjesadźe zetkawachu. W našej lětnjej seriji na něhdyše wjesne wobchody dopominamy.
Dźensa: Róžant (15)
Hižo wot lěta 1822, potajkim nimale dwaj lětstotkaj, maja w Róžeńće pjekarnju. Dźensa je to we wsy jenička móžnosć nakupować a zastarać so z całtami, ze słódnym pječwom a wšědnym chlěbom. We wsy mějachu pak hižo 1847 klamarstwo za kolonialne twory. Lětoličba nad zachodom do tykowaneho domu napřećo cyrkwi na to dopomina.
Hibićiwa błótowska wjes Raduš zhladuje na 725lětne stawizny. Jubilej woswjećichu minjenu sobotu z pisanym programom, w kotrymž njeje tradicionalne korso čołmow pobrachowało.
Raduš (PBe/SN). „Hižo přeco běchu Radušenjo jara pilni. To jim druzy samo zawidźa: jónu turistisce přihódneho połoženja a hospodarskich wuspěchow, zdruha přewšo agilnych ludźi dla, kotřiž su dwě lěće po hoberskim Wjesnym a žnjowodźaknym swjedźenju Braniborskeje znowa swjatk na nohi stajili.“ Swjedźenska narěč Michaela Stübgena (CDU), statneho sekretara w zwjazkowym ministerstwje za zežiwjenje a ratarstwo, bě połna chwalby wobydlerjam. Wjesny chronist a Domowinjan Manfred Klicha bě datum prěnjeho naspomnjenja Raduša we wobłuku swojich akribiskich slědźenjow k wjesnym stawiznam wotkrył.
Zapřijmu portrety Serbowkow
Zhorjelc. Na 5. Zhorjelskim fotowym festiwalu „Schauplätze“, kotryž so pjatk za tydźeń zahaji, zapřijmu zdźěla tež wustajeńcu „Prjedy hač woteńdźeš“ Maćija Bulanka z portretami serbskich žonow w drasće. Nimo fotografa SN chcetaj basnica Róža Domašcyna a hudźbnik Měrćin Weclich wotewrjenje festiwala wobrubić. Lěta 2011 je LND knihu a CD „Prjedy hač woteńdźeš“ z přinoškami mjenowanych wuměłcow wudało.
Čłonka dohladowanskeje rady
Budyšin. Přirjadnica Budyskeho krajneho rady Birgit Weber zastupuje wokrjes Budyšin jako čłonka w dohladowanskej radźe Łužiskeho hospodarskeho regiona tzwr. Wotpowědny namjet zarjadnistwa je wokrjesny sejmik tydźenja na swojim konstituowacym posedźenju wobkrućił. Birgit Weber zamołwja w krajnoradnym zarjedźe mjez druhim hospodarske spěchowanje.
Knihi w Němskej wotkisaleja
Črije kradnyć chcyła
Budyšin. Chětro rabiatnje zadźeržała je so 21lětna žona minjeny pjatk nawječor w črijacym wobchodźe na Budyskej Stieberowej. Jako chcyše wot črija zawěstku wotstronić, ju sobudźěłaćerka narěča. Při rozestajenju jej 21lětna do ruki kusny. Po wšěm zdaću njebě to jeje prěnje padustwo, přetož w nachribjetniku měješe hižo pokradnjeny por črijow w hódnoće 80 eurow. Nimo toho běchu žonu hakle hodźinu do toho podobneho delikta dla na samsnej hasy lepili.
Stróža (SN). Start do žiwjenja třoch młodych baćonow lětsa runjewon idealny njebě. Jich starši so wo nje prosće njestarachu, byrnjež minjene lěta hižo dorost měli. Tak dyrbjachu nazhonići hladarjo Zhorjelskeho zwěrjenca zaskočić a młode baćony zastarać. Wuslědk jich dźěła přewšo spokoja, rěka w nowinskej zdźělence zwěrjenca. Wšitke tři baćony so derje wuwichu, tak zo móžachu je minjene dny na swobodu pušćić. Kaž hewak činjachu to znowa na dworje zarjadnistwa biosferoweho rezerwata Hornjołužiska a hola a haty w Stróži. Tam móža je hišće někotre dny wobkedźbować.
Mjeztym zo běchu aktualne tři pady wuspěšne, sobudźěłaćerjo Zhorjelskeho zwěrjenca w druhich lětušich padach telko zboža njemějachu. Tak přiwjezechu jim minjene tydźenje młodeho baćona, kotrehož bě psyk skusał. Druhi měješe wokoło jedneje nohi zbytki saka synoweho walčka a plastikowe šlebjerdy zwite. Sak a šlebjerdy drje móžachu wotstronić, noha ptaka pak njebě hižo dlěši čas dosć kreje dóstała, tak zo je wotemrěła. Dokelž běchu zranjenja wobeju přewulke, dyrbjachu baćonaj zasparnić.
Dešno. Pleinair z wuměłcami regiona pod hesłom „Pod hołym njebjom“ wotmě so njedawno prěni raz w Dešnjanskim domizniskim muzeju. Na njón přeprosyli su nawodnica muzeja Babette Zenkerowa, nawoda zeloweje zahrodki Camillo Steinfurth a Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu. Wobdźělili su so wuměłcy z Choćebuza, Łukowa, Lubnjowa, Kalawy, Zaspowa, Rubyna a Picnja. Dźěłarničku nawjedowała je Gabriele Gittelowa, kotraž w Choćebuzu tohorunja wuměłski kružk nawjeduje. Powitawši wobdźělnikow rozłoži wona hišće raz zasadne znajomosće wo perspektiwach a proporcijach. Na to pytachu zhromadnje za motiwami a rozhladowachu so za to w muzejowej wsy Stary lud, na zelowej zahrodźe, w domizniskim muzeju a cyrkwi. Wuměłcy běchu sej přezjedni, zo je dosć motiwow za rysowanje a molowanje.