Dalši widejowy přewodnik hotowy
Z wosebitym swjedźenjom zakónči Budyski Serbski muzej zajutřišim sobotu, dalši dźěl projekta, na kotrymž su serbscy a pólscy šulerjo wobdźěleni byli: widejowy přewodnik w pólšćinje.
Budyšin (SN/MiR). 37 nowych mobilnych nastrojow čaka při kasy muzeja wot wčerawšeho na zajimcow, kotřiž chcedźa sami po trajnej wustajeńcy chodźić. Sobudźěłaćerjo su je hižo testowali. Wšako maja elektroniske přewodniki nětko dorosćenych kaž tež dźěći po muzeju wodźić. Poskitk je darmotny. Kóždy tajki móžetaj dwaj zajimcaj runočasnje wužiwać. Hač do hód ma muzej dalše 23 tajkich nastrojow dóstać. Wuzwolić móža sej zajimcy štyri rěče: serbsku, němsku a jendźelsku, wotnětka tež pólsku. „Nowa generacija wopytowarjow muzeja je mobilniša. Tomu wužadanju ze swojim poskitkom wotpowědujemy“, zwuraznja nawodnica muzeja Christina Boguszowa, „zwěsćamy, zo su Polacy najsylniša skupina zwonka Němskeje kotraž sem přichadźa, slěduja Češa. Widejowy přewodnik w pólšćinje je přidatna móžnosć za naš muzej wabić. Čěska wersija ma slědować.“
Zmužići prašani
Inkluzisku boksu wuwili
Serbska rěč ma być wobstatk materiala, kiž chcedźa dale wuwiwać
Drježdźany/Budyšin (SN/MiR). Wučerki a wučerjo maja wotnětka, to rěka wot kónc oktobra, načasnu podpěru při indiwiduelnym spěchowanju šulerkow a šulerjow z wosebitej pedagogiskej potrjebu. Sakske statne ministerstwo za kultus (SMK) je wozjewiło, zo je dźěło z wosebitej wirtuelnej materialowej boksu móžne. Naprašowanje na Rěčny centrum WITAJ, hač je potrjeba, tónle material přichodnje tež za serbskorěčne dźěći wuwiwać, abo hač chce so RCW na wuwiwanju wobdźělić, ze stron SMK dotal žane njebě. Naměstnica rěčnika SMK dr. Susann Meerheim rjekny: „Zapřijeće serbskich institucijow a zarjadnišćow dotal trjeba njebě, wšako je prěni material w boksy bjez tekstow. Kašćik pak chcemy wobstajnje dale wuwiwać, mjez druhim tež dźěłowu łatku za sadźenje pismikow (Setzleiste). Tam je potom předwidźane tež serbšćinu zapřijeć.“
Pokazki wučbnych hodźin běchu wulce požadane
Lětuši dźeń wotewrjenych duri na Budyskim Serbskim gymnaziju a Serbskej wyšej šuli hodźi so jako wosebity pomjenować. Wšako sadźeše wón atraktiwne akcenty.
Chcyła so rozdźělić móc!
Wubědźowanje wuspěšne było
Podstupim/Choćebuz (SN). Prěnje wubědźowanje braniborskeho ministerstwa za wědomosć, slědźenje a kulturu (MWFK) „serbski pśichod: Łužyca“ je jara wuspěšne. Hakle w septembrje bě je statna sekretarka a społnomócnjena braniborskeho knježerstwa za naležnosće Serbow při MWFK dr. Ulrike Gutheil zahajiła. Z wulkeje ličby wobdźělnikow bu 17 towarstwow, zwjazkow, iniciatiwow, předewzaćow a gmejnow mytowane. W cyłku přewostaji ministerstwo projektam we wobłuku strukturneje změny Łužica 50 000 eurow. Ulrike Gutheil gratulowaše a rjekny: „W ramiku našeje strategije Łužica nochcemy jeničcy wědomostne a slědźenske stejišćo Łužica wutwarić a kulturny region na juhowuchodźe kraja sylnić, chcemy tež imaterielne kulturne herbstwo w němsko-słowjanskim konteksće dale wuwiwać.“ Zapřijate do wubědźowanja su projekty, kotrež serbsku kulturu, rěč a tradicije zachowaja a dale wuwiwaja. Kategorije přesahowace wosebite myto a 10 000 eurow připóznachu Serbskemu institutej za na- a wutwar internetneho portala www.dolnoserbski.de. Dalši přijachu mytowanski pjenjez we wysokosći 5 000, 2 500, 1 500 abo 1 000 eurow.
Start-up kreatiwity
Test je zakład dopóznaćow
LaSuB a RCW chcetej staw serbskorěčnych kmanosćow wuknjacych přepruwować
Chrósćicy (SN/MiR). Na kotre wašnje hodźi so staw rěčnych kmanosćow zwěsćić? Prašenje to, na kotrež njejsu wobdźělnicy staršiskeho wječorka do lětušeho fachoweho dnja 2plus cyle dokładnje wotmołwić móhli.
Jasne je, zo chce Budyska regionalna wotnožka Krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) zhromadnje z Rěčnym centrumom WITAJ (RCW) Budyšin zwěsćić staw serbskorěčnych kmanosćow wuknjacych we 8. lětniku. Hižo nalěto běchu wučerjo wo tym na fachowej konferency wuradźowali. Nětko předleži prěni namjet, kotryž staj Bosćij Handrik, zamołwity LaSuB za serbske naležnosće, a Manuela Smolina, wotrjadnica za rěčny marketing a wědomostne dźěło RCW rozłožiłoj. Přitomni zwuraznichu, zo je tajke přepruwowanje wažne za wšitkich šulerjow, kotřiž serbšćinu wuknu – za maćernorěčnych runje tak kaž za rěč wuknjacych. Wo formje zestajenja pruwowanskich nadawkow měli dale rozmyslować. Wšako je předwidźane test na papjerje přewjesć.
Postupowanje na serbskich šulach nima so němskim přiměrić
Wuwučowanje po koncepciji 2plus je zwjazane tež z teamteachingom (TT), to rěka wuwučowanjom z dwěmaj wučerjomaj w hodźinje. Pedagogaj Worklečanskeje Serbskeje wyšeje šule „Michał Hórnik“ Diana Šołćina a Beno Hojer předstajištaj swoje postupowanje na dźěłarničce fachoweho dnja 2plus.
Chrósćicy (SN/MiR). Teamteaching njeje samozrozumliwy na serbskich a serbšćinu wuwučowacych šulach, byrnjež w koncepciji 2plus zakótwjeny był. Skerje wotwisuje wot toho, hač ma šulske kubłanišćo dosć wučerjow, zo by metodu zaručić móhła. Tak ma sej kóžde lěto znowa w Budyskej regionalnej wotnožce Krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) wotpowědne wučbne hodźiny wobkrućić dać. „Serbske šule su něšto wosebite. Dyrbimy tuž na swojich prawach wobstać. Nimamy so w tym padźe němskim šulam přiměrić“, rjekny Diana Šołćina, kotraž podawa we Worklecach towaršnowědu, stawizny, sport a hudźbu.
Přemało zajima za wjesne šule
Budyšin (SN/MiR). 646 wukubłanych wučerjow a 74 fachowych mocow je so w Sakskej přizjewiło, kotřiž chcyli wot 1. februara 2020 na jednej šuli jako wučer skutkować. Kelko z nich je serbskeho pochada, njemóže rěčnik Budyskeje regionalneje wotnožki Krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) dr. Jens Drummer prajić. „Požadarjo maja składnosć w online-přizjewjenju podać, zo móža serbsce wuwučować. Hakle, hdyž to činja, móžemy wotpowědnje reagować.“ Tuchwilu pyta LaSuB za wupisane městno na Chróšćanskej zakładnej šuli „Jurij Chěžka“ nuznje wučerku abo wučerja. Dotal pak so za nje nichtó přizjewił njeje.
Ličba přizjewjenjow wočakowanja sakskeho kultusoweho ministerstwa přesahuje. W Sakskej zakónči klětu 31. januara 440 referendarow swoje skutkowanje we wobłuku přihotowanskeje słužby. 196 wosobow, něhdźe 30 procentow požadarjow, přińdźe z druhich zwjazkowych krajow abo je referendariat zwonka Sakskeje zmištrowało. 470 požadarjow chce w Drježdźanach a Lipsku dźěłać. Jeničce 44 wučerjow ma wotpohlad, w Budyskim regionje skutkować.
