Radwor (SN/MkWj). Planowane twarske předewzaće při Radworskich Młynskich chěžach na dobro noweho sydlišća za jednoswójbne domy je z blida. Gmejnscy radźićeljo su na swojim wčerawšim posedźenju z wjetšinu přećiwo tomu hłosowali. Město toho chcedźa nětko nowe ležownosće za Radworskej wjacezaměrowej halu „Slavia“ za twar nowych swójskich domow přewostajić.
Hłowny nastork rozsuda běchu wuwjedźenja nawody Čornohodlerskeho ratarskeho předewzaća Svena Graffy. Wón so starosći, zo bychu nowi wobydlerjo w sydlišću wot smjerda, kotryž z dejneho kombinata ćehnje, potrjecheni byli. To móhło nawodźe po jeho měnjenju tójšto „potenciala zwady“ wunjesć. Nic naposledk starosći so wón w tym zwisku wo dalewobstaće swojeho zawoda. Hižo nětko dyrbja wobydlerjo Pod Dubami a Młynskich chěžow stajnje zaso emisiju znjesć. Sven Graff gmejnje tuž wčera namjetowaše, zo móhł płoninu nimale dweju hektarow na druhim městnje přewostajić.
Trilex dale jězdźi
Budyšin. Předewzaće Länderbahn z ćahami Trilex ma wot decembra dale železniski wobchad na pjeć wuchodosakskich čarach zaručić. Mjez nimi stej Drježdźany–Zhorjelc a Drježdźany–Žitawa, kaž Wobchadny zwisk Hornja Łužica-Delnja Šleska zdźěli. Tón bě wčera wospjetnemu rozdaću nadawka přihłosował. K tomu słuša, zo ma Länderbahn za połdra lěta swoje ćahi modernizować.
Z delegaciju do Porynskeje
Choćebuz. Delegacija łužiskich wobydlerskich iniciatiwow wobdźěli so sobotu, 23. měrca, na hwězdnym pochodźe wsow w kónčinje brunicoweje jamy Garzweiler (Sewjerorynska-Westfalska). Hwězdny pochod bě w Delnjej Łužicy dlěje hač dźesać lět zetkanišćo spjećowanja přećiwo nowym brunicowym jamam. Na prěnim tajkim w Porynskej njesmě łužiska delegacija pobrachować, zdźěla Renej Šuster ze Zeleneje ligi.
Z nowym kantorom
Pančicy-Kukow (RL/SN). Tři dny dźěłachu zbrašeni dźěłarnje swjateho Michała w Pančicach-Kukowje a Wustawa powołanskeho aktiwizowanja w Świerzawje blisko Jelenjeje Góry zhromadnje na drjewjanym mosće. Tón chcedźa w Lipju nad Młynskej hrjebju připrawić a tak přistup k pomnikej Jakuba Barta-Ćišinskeho zaso wolóžić. Hižo wjacore lěta tam žadyn móst njeje. Wjace hač dźesać zbrašenych z Pólskeje a Němskeje je minjeny tydźeń pod nawodom Steffena Wjacławka drjewo šmirglowało a barbiło. Tak zmištrowachu woni praktikum we wobłuku projekta „Educatio, Repetitio, Labora“ (wukubłanje, nazhonjenje, dźěło), kotryž Europska unija spěchuje. Wotpowědny kooperaciski program Interreg mjez Pólskej a Sakskej, při kotrymž dźe wo kubłanje zbrašenych w euroregionje Nysa, traje hišće hač do klětušeho.
Ralbicy (jh/SN). Hižo do wólbow noweho nawody dobrowólnych wohnjowych woborow gmejny Ralbicy-Róžant bě so po Delanach powěsć roznjesła, zo budźe 27lětny Michał Maywald ze Šunowa jenički kandidat za zastojnstwo. Tak njebě namjet wjesnjanosty Hubertusa Ryćerja (CDU) minjenu sobotu w Ralbičanskej sportowej hali překwapjacy, jako wón 55 přitomnym hašerjam namjetowaše zjawne wólby přewjesć. Wuslědk za Šunowčana bě jednohłósny.
Michał Maywald dźěła jako wobornik w Hamorskej milinarni a wukonja tam 24hodźinske słužby. Tak změje w přichodźe chwile dosć, so na wobšěrne nadawki dobrowólnych wohnjowych woborow gmejny Ralbicy-Róžant koncentrować. To dotalnemu nawodźe Achimej Měrćinkej z Ralbic mjenujcy hižo móžno njebě. Měrćink pak wostanje dale hłowny nawoda Ralbičanskich wobornikow, kotrymž přisłušeja kameradojo ze Sernjan a Róžanta. Nimo toho su Měrćinka, kiž bě wot lěta 2007 prěni šefwobornik delanskich wohnjowych woborow, sobotu za Maywaldoweho zastupjerja wuzwolili. Ralbičan přesadźi so w tajnych wólbach přećiwo Smjerdźečanej Norbertej Róblej.
Třěšny kófer so wočinił
Wóspork. Njeplanowany mjezystop na swojej domojězbje do směra na Drježdźany dyrbješe 61lětny wodźer wosoboweho awta typa Subaru minjenu sobotu rano na awtodróze A 4 pola Wósporka zapołožić. Najskerje njebě wón wěko swojeho třěšneho kófra prawje začinił, přetož wokoło sedmich so wone wosrjedź jězby wočini a wšón wobsah kófra spada na awtodróhu. Na zbožo so při tym žane wobchadne njezbožo njesta. Awtodróhowa policija jězdnju na to zawrě, tak zo móžachu rozbrojene wěcy zezběrać. Za poł hodźiny běchu stróžele přetrate, a muž móžeše dale jěć.
Njeswačidło (JK/SN). Na swojim teritoriju ma Njeswačanska gmejna tójšto historiskich a kulturnych drohoćinkow. Mnohe z nich swědča wo bohatych stawiznach kónčiny. K swědkam stawiznow słuša tež tak mjenowany dom kata (Scharfrichterhaus) na Lišej Horje. Tam bydleše spočatk 18. lětstotka Njeswačanski kat Hanns Friedrich Kühne. Jeho nadawk mjez druhim bě, wotprawić k smjerći zasudźenych a wotstronić zahinjeny skót. Dalši wažny nadawk bě, rjedźić jamy na Njeswačanskim hrodźe. W powěsći wo Krabaće samo rěka, zo bydleše w tym domje tež kat Bundermann, kiž bě pječa zapřisahancow přećiwo Awgustej Sylnemu wotprawił. Wšitke tele fakty same su přičiny dosć, dom a statok zachować. W domje bydleše hač do lěta 1975 Böerec swójba, doniž sej pódlansku bróžnju jako bydlenje njewutwari. Wot toho časa dom kata poněčim rozpaduje.
Smjerdźaca (aha/SN). Dwanaće swjatych křižow nańdźeš w Smjerdźacej. Dwaj drjewjanej stejitej na gmejnskimaj ležownosćomaj při Radlubinowej zboka Łučneho puća a na rozpuću do Šunowa. Dokładne lěto jeju postajenja njeje znate, bě pak po Prěnjej swětowej wójnje. Tehdy dźě stajachu priwatne wosoby na mnohich městnach swjate křiže jako dźak, zo běchu so sami abo přiwuzni strowi z wójny nawróćili. Tež gmejny su tajke křiže stajeli, mjez druhim Smjerdźečanska, byrnjež jara zamóžna njebyła.
Znate a nihdźe tež zapisane njeje, čehodla stejitej tu dospołnje jenakej křižej. Jeničce hesle stej rozdźělnej. Tak steji na jednym próstwa „Zbóžniko a Božo, daj nam wěčne zbožo“, na tamnym čitaš „Budź chwaleny Jězus Chrystus“. Po tym zo buštej křižej za NDRski čas dwójce, posledni raz 1985, wot Jakuba Dyrlicha z Noweje Wjeski ponowjenej, bě jeju drjewo nětko dospołnje přetłate a barba płoneho blachoweho křižowaneho Chrystusa njenahladna. Wjesna rada staraše so tuž wo ponowjenje, a wudawki něhdźe 2 500 eurow zapřija gmejna Ralbicy-Róžant do lětušeho hospodarskeho plana.
To je dobra powěsć wšitkim, kotřiž so hdys a hdys po Lipju w Pančicach-Kukowje wuchodźuja, zo chce tamniša dźěłarnja swj. Michała z pomocu mjezu přesahowaceho projekta tam zaso móst přez Młynsku hrjebju k pomnikej Jakuba Barta-Ćišinskeho natwarić. Něhdy mějachu tam samo wjacore mosty, naposledk jenož hišće jedyn. Ale tež tón bě po lětach dodźeržany, tak zo dyrbjachu jón wotstronić. Mjez tymi, kotřiž so nětko na nowy móst wjesela, su tohorunja čłonojo Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow. Woni mjenujcy dwójce wob lěto – krótko do jutrow a krótko do klóšterskeho swjedźenja – kołowokoło pomnika Ćišinskeho rjedźa. Minjene lěta dyrbjachu sej stajnje prowizoriski mosćik stajić, zo móhli zhrabane lisćo při pomniku na tamny bok hrjebje dowjezć, hdźež wšitko na připowěšak składźechu. To póńdźe po nowym mosće zawěsće jednorišo.
Marian Wjeńka
Šěrja europsku mysl
Drježdźany. Sakska zjednori spěchowanje iniciatiwow a projektow, kotrež słuža mjezy přesahowacemu a interregionalnemu zhromadnemu dźěłu kaž tež šěrjenju europskeje mysle. Zdobom spěchowanje polěpša. Kaž sakska statna kenclija w Drježdźanach informuje, su wotpowědne nowe spěchowanske směrnicy „mjezynarodne zhromadne dźěło“ hižo 1. měrca płaćiwosće nabyli.
Dwurěčne kemše swjećili
Grodk. Prěnje kemše w serbskej rěči po nimale 150 lětach su w Grodku swjećili. 90 kemšerjow wobdźěli so njedźelu na dwurěčnej Božej słužbje w bywšej Serbskej cyrkwi, kaž Bramborske serbske radijo rozprawja. Farar na wuměnku Helmut Hupac je prědował, chór Łužyca spěwał. Skupina Serbska namša dźakowaše so Grodkowskej wosadnej radźe z taflu ze serbskim Wótčenašom.
Rěčne pruwowanja krućiše