Štó a što tči za serbskimi projektami, kotrež buchu we wobłuku wubědźowanja Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“ mytowane? W lětušim lětnim serialu Serbskich Nowin wam projekty předstajamy.

Hatki, kaž hajk při Chróšćanskim Domje swj. Ludmile mjenuja, skića rjanu móžnosć so wuchodźować a wotpočnyć. Předewšěm wobydlerjow starownje z jich přiwuznymi, ale tež pěstowarske dźěći a hortowych šulerjow tam často zetkawaš, runje tak putnikow po Jakubowym puću. Z projektom we wobłuku wubědźowanja „Čiń sobu“ móhli so Hatki hišće atraktiwniše stać. Nawodnica Domu swj. Ludmile Mónika Wenclowa měješe ideju, nastajić tam tafle z wobrazami Měrćina Nowaka-Njechorńskeho a k tomu serbsce a němsce někotre informacije wo zwobraznjenych mytiskich figurach podać. „Ideja bě poprawom jara spontana. Jako sym wo wubědźowanju zhoniła, je mój syn w šuli runje serbske powěsće wobjednał. Při tym je mi napadnyło, kak mało šulerjo poprawom wo tym wědźa. Moja mysl bě, zo dyrbjała tale­ tema prezentniša być, dokelž słuša prosće k powšitkownej wědźe wo Serbach“, Mónika Wenclowa rozłožuje.

Krótkopowěsće (10.07.19)

srjeda, 10. julija 2019 spisane wot:

Metropola modelowy projekt

Berlin/Choćebuz. Delnjołužiska metropola Choćebuz je jedyn z 13 „mode­lowych projektow Smart Cities“. To je zwjazkowy nutřkowny minister Horst Seehofer (CSU) dźensa wozjewił. Za prěnje koło předležeše nimale sto poža­danjow. Modelowy projekt Smart Cities měri so na integrowane, wobłuki přesahowace a na rumy poćahowane strategije wuwića městow a jich zwoprawdźenje.

Jězor zdźěla zaso wužiwajomny

Seenland. Po wobšěrnych saněrowanskich a zawěsćenskich naprawach je Concordia-jězor, kotryž je z bywšeje bruni­coweje jamy Nachterstedt nastał, na někotrych wotrězkach zaso wužiwajomny. Po dźesać lětach je tuž zaso turistam přistup­ny. To zdźělištej dźensa saksko­anhaltske město Seenland zhromadnje z Łužiskej a srjedźoněmskej towaršnosću hórnistwoweho zarjadnistwa.

Planuja buddhistiski centrum

Policija (09.07.19)

wutora, 09. julija 2019 spisane wot:

Z awtom do stejaceho Lkw-ja

Biskopicy. Hdys a hdys přiwjezu do awtowych domow wosobowe awta, kotrež z nakładnych awtow dele jědu, tak zo je na­dróžny wobchad trochu poćeženy. Runje­ w tajkim wokomiku je so wčera w Biskopicach wobchadne njezbožo stało. Wodźerka Hondy njebě stejacy Lkw wobkedźbowała a zrazy wotzady do njeho. Při tym so wona zrani, tak zo dyr­bjachu ju do chorownje dowjezć. Čakacych awtow dla dóńdźe na bliskim kři­žowanišću k dalšemu njezbožu. Dróha bě połdra hodźiny zawrjena.

Z hadźicu a bowami hašał

wutora, 09. julija 2019 spisane wot:

Žurec swójba wot wohenja pola Hórkow bjezposrědnje potrjechena była

Hórki (SN/MWj). Lětuši folklorny festiwal drje Rüdiger Žur ženje njezabudźe. Spěwar Serbskeho ludoweho ansambla bě sobotu popołdnju runje prěnje čisło programa SLA na farskim dworje zmištrował, jako znaći jemu při jewišću zdźělichu, zo so wokoło jeho statoka na kromje Hórkow lěs a polo palitej a zo by jeho pomoc doma trěbna była. „W prěnim wokomiku njejsym to ani chutnje brał, na to pak sym so w sekundach pře­wo­blekł a domoj smalił. Minutu poz­dźišo njebych tam ani dojěł, dokelž bě z wohnjowymi woborami kaž tež ze sutakami wšitko zastajane“, powěda Hórčan wčera, 48 hodźin po wulkim wohenju, kiž bě so na­ 30 hektarow šćernišća a na dalše šěsć hektarow lěsa wupřestrěł.

Sami ručnu klanku twarić

wutora, 09. julija 2019 spisane wot:

Budyšin. „Kašpor Pětr Nohajca a Marta Lute Wóčko“ rěka prózdninski program Budyskeho Serbskeho muzeja, kotryž po­ski­ća prěni raz zajutřišim, štwórtk, wot 13 do 14.30 hodź. Wobdźělnicy móža z dźěrateje nohajcy abo rukajcy sami mału ručnu klanku spaslić a sej tak kaž w starym času sami swoje hrajki zhotowić. K tomu sej tež hrajki zašłeho časa w muzeju wobhladaja. Štóž ma, njech sej stare nohajcy a podobne sobu přinjese. Dalše terminy su 18. a 25. julij kaž tež 15. awgust. Zajimcy njech přizjewja so pod telefonowym čisłom 0 35 91 / 2 70 87 00.

Tajny code namakać

Kamjenc. W lětnich prózdninach móža dźěći w Kamjenskim Muzeju zapadneje Łužicy wosebity tajny code pytać. Jich nadawk je wosebity fosil wuslědźić, štož scyła tak jednore njeje. Tak mjenowany miraculum traje něhdźe hodźinu a je w zastupje inkluziwny.

Piwo často wupředate było

wutora, 09. julija 2019 spisane wot:

Něhdy bě w nimale kóždej wsy naku­powanišćo, hdźež poskićachu twory wšědneje potrjeby. Runočasnje běchu to socialne centrumy, hdźež so wjesnjenjo zetkawachu a rady pobjesadowachu. W našej lětnjej seriji na něhdyše wjesne wobchody dopominamy.

Dźensa: Pěskecy (3)


Spočatk šěsćdźesatych lět minjeneho lětstot­ka su Pěskečenjo swojej tehdyšej wjesnjanostce Mari Panowej wospjet próstwu wuprajili, so tola wo to starać, zo móhli tež woni runja ludźom druhdźe we wsy nakupować. Wona drje naležnosć dowidźa, tola za nowotwar njeběchu srědki. Rozsudźichu so tehdy, za to wužiwać w rjanym parku stejacy hród, natwarjeny srjedź 19. lětstotka. Kónc Druheje swětoweje wójny bě wón lacaret a bu po tym wšelako wužiwany. Mjez druhim bě tam zaměstnjeny zarjad tehdy samo­statneje Pěskečanskeje gmejny. 60 kwadratnych metrow wulku žurlu wužiwaše młodźina za wólnočasnu zaběru. Zo pak bychu wotpowědowali přeću wobydlerjow, gmejna rozsudźi, wutwarić terasu hroda mjez róžkomaj, hdźež je rjany dwudźělny objekt na zapadnej stronje do harmoniskeho cyłka zwjazany.

Krótkopowěsće (09.07.19)

wutora, 09. julija 2019 spisane wot:

Na swoje wašnje so dźakowali

Chrósćicy. Pomocnikam a wobsedźerjam Chróšćanskich statokow su so zamołwići Mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica 2019“ wčera z małym swjedźenjom pod Fulkec hórku dźakowali. Peruska folklorna skupina Qhaswa je tam hišće raz wurězki ze swojeho programa předstajiła a so tak z pomocnikami a ze wsu rozžohnowała. Jutře poda so na dalši festiwal w Nižozemskej.

Frakcija AfD předsydu woliła

Budyšin. Frakcija AfD Budyskeho wo­krjesneho sejmika je tydźenja w Budyskim krajnoradnym zarjedźe swoje konstituowace posedźenje přewjedła. Za frak­ciskeho předsydu wuzwolichu Henryja Nitzscheho, bywšeho čłona CDU w Sakskim krajnym sejmje a w zwjazkowym sejmje. Frakcija AfD w Budyšinje ma 29 čłonow, runje telko kaž CDU.

Nowosłowjanšćina w filmje

Pasantowdo rejki wabili

póndźela, 08. julija 2019 spisane wot:

Po šulerjach z Worklec zahra na jewišću při gmejnskim zarjedźe Drježdźanska skupina Brankatschki sep znatych serbskich ludowych spěwow w swojoraznym wobdźěłanju. Pozdźišo běchu młodźi wuměłcy jako nadróžni hudźbnicy we wsy po puću. Duwo Milena a Janek z Nuknicy resp. Wopakeje prezentowaše serbske a jendźelske štučki. Serbska reja je swojemu mjenu wotpowědowacy program dwójce pokazała. Wobaj razaj so Lipšćanam poradźi wjacorych pasantow do reje wabić, a to pod profesionalnym nawodom choreografa Georgija Mari­nowa. Drježdźanska kapała Podka wja­zaše mjezynarodny charakter festiwala, prezentujo ludowe pěsnje mjez druhim Balkana, Pólskeje a srjedźneje Łužicy kaž tež překwapjacy rusko-šwedski medley.

Bosćan Nawka

Policija (08.07.19)

póndźela, 08. julija 2019 spisane wot:

W bydlenju so paliło

Běła Woda. Třo zranjeni su wuslědk wohenja sobotu wječor w bydlenju na štwórtym poschodźe wjaceswójbneho domu w Běłej Wodźe. 54lětnu wobydlerku z ćežkimi spalenjemi su z jeje bydlenja wuchowali a z helikopterom do specialneje kliniki w Lipsku dowjezli. Nimo toho so 32lětny muž zrani, dokelž bě jědojty kur zadychał. Jeho a wohnjoweho wobornika dyrbjachu lěkarsce zastarać.

Zjawny dźak wobornikam

póndźela, 08. julija 2019 spisane wot:
Festiwal „Łužica 2019“ su stawizny a wopytowarjo kaž tež pomocnicy a sobuskutkowacy zawěsće spokojom. To móža tež być, wšako je – nimo maličkosćow – wšitko jara derje wotběžało. A to, byrnjež z přidatnymi ćežemi wojować měli. Předewšěm myslu na dobrowólnych wohnjowych wobornikow z wokoliny a tež Chrósćic samych. Mnozy běchu sobotu a njedźelu zasadźeni, jako so w blišej wokolinje paleše. Wulkozasadźenje zawinił bě zamiškrjeny woheń pola Hórkow. Pomoc, jón hašeć, bě gigantiska. Wjac hač 42 woborow bě přijěło, a ratarjo Sorabije agrar AG a z Kulowskich stron jim pomhachu. Tak wožachu sudy połne wody k hašenju a podworachu polo, zo njebychu so płomjenja rozpřestrěli. Wobory dźěłachu, zo móhli w Chrósćicach woměrje swjećić. Chróšćenjo městnosć wohenja tež prawi­dłownje kontrolowachu, zo njeby so znowa zapaliło. Za to jim a wšěm pomocnikam zjawny dźak! Janek Wowčer

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025